پیام‌های جاودان حج
پیام مهم حج همین است: هیچ تفاوتی میان انسان‌ها مگر به تقوا نیست؛ حج جلوه‌ای عینی از فرو ریختن مرز‌های رنگ و نژاد و یادآور برادری و برابری همه مسلمانان است.
سفر حج، صرفاً یک عبادت موسمی نیست؛ بلکه نقطه عزیمت و آغاز تحول درونی انسان مؤمن است؛ تحولی که با اطاعت از اوامر الهی آغاز می‌شود و به بازسازی روح و هویت انسان می‌انجامد. اطاعت بی‌چون‌وچرای دستورات پروردگار، نخستین برکت و دستاورد سفر حج است که راه نجات را در برابر دل‌ها می‌گشاید.
حج تولدی دوباره، فرصتی بی‌بدیل برای پالایش روح و زدودن غبار گذر زمان از جان آدمی است. بسان توصیه نیچه، این سفر فرصت بازنگری میان آرمان‌ها و واقعیات زندگی را فراهم می‌کند تا انسان، نیمه تاریک عمر خود را بزداید و رویش دوباره‌ای بر مدار آرمان معنوی رقم بزند.
از دیگر برکات این میعاد عظیم، بازگشت به اسلام اصیل، نبوی و علوی است؛ یادآوری ناب‌ترین آموزه‌ها و بازخوانی زلال‌ترین پیام‌ها در سرزمین وحی، انسان را به معراج خویشتن و ریشه‌های دینی خود بازمی‌گرداند.
لمس عینی تاریخ ادیان ابراهیمی از مسیر ابراهیم(ع) و اسماعیل(ع) و هاجر(س) تا چشمه زمزم و مناسک نمادین رمی‌جمرات، این سفر را به پیوندی وثیق میان حال و گذشته بدل می‌کند. حج نه فقط مرور کتاب‌ها و شنیده‌ها، بلکه تجربه زیست‌شده تاریخ اسلام در جغرافیای مکه و مدینه است؛ جایی که هر قدم، روایت‌گر خاطره‌ها و پیام‌های بزرگ انسان‌ساز است.
سفر حج به‌ویژه برای شیعیان، تداعی‌کننده هویت مذهبی و تاریخی است؛ یادآور مسیر غدیر، فدک و کوچه‌هایی که خاندان نبوت و نخستین شیعیان پیموده‌اند. این پیوند هویتی، عمق و معنای بیشتری به حضور مسلمان ایرانی در این مناسک بزرگ می‌بخشد.
وحدت اسلامی یکی دیگر از شاخص‌ترین ثمرات حج است؛ جایی که زائران از نژاد‌ها و اقوام گوناگون، اما با یک هدف واحد، در طواف کعبه گرد آمده و جلوه‌ای از امت واحده را عینیت می‌بخشند. تأکید قرآن و سنت بر اخوت و همدلی، در صحنه حج معنایی عمیق‌تر می‌یابد.
حج ترجمان آیه شریفه «قُلْ سیروا فِی الارض…» است؛ به معنای عبرت‌آموزی از سرنوشت گذشتگان و تأمل در مسیر تاریخ بشر، و تمرین واقعی بر اراده و نه‌گفتن به جاذبه‌های دنیا و آموختن بندگی و تقوا.
سرانجام، پیام مهم حج همین است: هیچ تفاوتی میان انسان‌ها مگر به تقوا نیست؛ حج جلوه‌ای عینی از فرو ریختن مرز‌های رنگ و نژاد و یادآور برادری و برابری همه مسلمانان است.
اکنون و در این روزگار، با بازگشت حجاج، جامعه اسلامی فرصتی نو یافته تا از این رهیافت معنوی برای پالایش فردی، تحکیم هویت جمعی و تقویت وحدت در میان امت بهره گیرد و پیام‌های جاودان این سفر را چراغ راه زندگی قرار دهد.
امامعلی شعبانی، عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران
انتهای پیام
