نیاز به شادمانه‌های عمومی داریم/ تقلید؛ نتیجه خلأ مدل قابل دفاع فرهنگی
نائب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ارائه مدل‌های شادی عمومی متناسب با فرهنگ کشورمان را از اقدامات ضروری در حوزه فرهنگ عمومی دانست و تصریح کرد: اگر مدل قابل دفاع فرهنگی ارائه ندهیم، مردم دست به تقلید می‌زنند.
به گزارش ایکنا، شورای فرهنگ عمومی ۱۴ آبان‌ماه را در تقویم ایرانی به نام روز فرهنگ عمومی نامگذاری کرده است. روابط عمومی دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی اعلام کرد در چهارصد و شصت و ششمین جلسه این شورا روز ۱۴ آبان که مصادف با تصویب آئین‌نامه شورای فرهنگ عمومی است، به نام روز فرهنگ عمومی مصوب شد.
غلامرضا منتظری، نماینده مردم گرگان و آق قلا و نائب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به مناسبت روز فرهنگ عمومی در گفت‌وگو با ایکنا، به تشریح مهم‌ترین مباحث و مسائلی که لازم است شورای فرهنگ عمومی در آنها ورود کند پرداخت و گفت: یکی از موارد جدی، ترویج فرهنگ کار و تلاش است. امروزه یکی از مشکلات جدی کشور بیکاری است؛ اکثر جوانان دوست دارند پشت میز بنشینند اما سیستم اداری موجود، پاسخگوی این نیاز نیست.
رویای پشت میزنشینی به‌جای کار و تلاش
وی ادامه داد: باید فکر کنیم چه باید کرد که جوان امروز، آستین همت بالا بزند و غیر از کار اداری وارد کسب و کاری شود که متناسب با توانمندی خودش است. باید بینش‌ها و نگرش‌ها تغییر کند و با استفاده از ظرفیت شورای فرهنگ عمومی به ترویج فرهنگ تلاش و کار قوی‌تر شود.
جایگاه صداقت و امانتداری
منتظری محور بعدی که حائز اهمیت است را بحث صداقت و امانتداری بیان کرد و گفت: باید ضریب صداقت را بین خودمان و روابط اجتماعیمان تقویت کنیم. صداقت بین مردم با مردم، مسئولان با مردم و مردم با مسئولان باید تقویت شود. در ارتباط دوسویه اگر صداقت شکل گیرد، شفافیت رخ می‌دهد.
وی فرهنگ ایثار و فداکاری در مسائل اجتماعی را از دیگر مباحث مهم فرهنگ عمومی برشمرد و گفت: مردم در وضعیت اقتصادی خوبی نیستند و برخی وضعیت نگران کننده‌ای دارند و به ترویج فرهنگ کمک به دیگران، مساعدت و مسئولیتپذیری اجتماعی نیاز داریم. با رهنمود مقام معظم رهبری کمک مؤمنانه و طرح مواسات بازتاب زیبایی داشت و به عنوان تجربه کم نظیر جهانی باید تقویت شود تا بتوانیم از شرایط فعلی اقتصادی عبور کنیم.
شادمانه‌های حلال طراحی کنیم
نائب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس از دیگر مباحث مهم فرهنگ عمومی را محور شادمانه‌ها دانست و گفت: باید با استفاده از ظرفیت فرهنگ عمومی به ارائه الگوهای شادمانه با الهام از فرهنگ ایرانی اسلامی مبادرت کنیم. برای مثال در مهدهای کودک، مربی برای برپایی جشن تولد موسیقی پخش می‌کند و بچه‌ها نیز بدون کنترل شادی می‌کنند؛ همین. باید برای جشن تولد، جشن تکلیف، جشن عروسی و اوقات شادی مردم برنامه داشته باشیم.
وی ادامه داد: باید برای شادمانه‌ها با استفاده از ظرفیت فرهنگ عمومی مدل ارائه دهیم. روش سلبی جواب نمی‌دهد. آقا و خانمی که می‌خواهند زندگی خود را آغاز کنند نیازمند مدل سالمی از شادی هستند که زندگی خود را با سلامت آغاز کنند نه با گناه. نباید بگوییم این کارها را نکنید بلکه باید یک مدل جایگزین برای شادی در مراسم ارائه کنیم که با ارزشها مغایرت نداشته باشد. باید در حوزه شادمانه‌ها فراخوانی ارائه و از ظرفیت‌های افراد خوش ذوق و خوش فکر استفاده کنیم.
چرا مردم دست به تقلید می‌زنند
وی در پاسخ به این سؤال که خلأ شادی‌های عمومی در جامعه چه آسیب‌هایی می‌تواند داشته باشد؟ گفت: به طور طبیعی یکی از آسیب‌ها تقلید است. وقتی مدل قابل دفاعی ارائه ندهیم، افراد دست به تقلید از سایر فرهنگ‌ها می‌زنند. آسیب بعدی نفوذ فرهنگی است. وقتی رخنه فرهنگی ایجاد می‌شود شاید در ابتدا چندان مشخص نباشد اما به تدریح دیواره را می‌شکند. اگر مدل‌های قابل دفاع ارائه ندهیم، نفوذ فرهنگ ابتدا نامحسوس و بعد هم به صورت آشکار رخ می‌دهد و آسیب می‌زند.
منتظری تصریح کرد: مسمومیت فرهنگی تدریجی است و نه قابل تشخیص است و نه پزشکی هست که به راحتی بتواند آن را درمان کند. نمی‌توان نسبت به مسمومیت فرهنگی بی‌تفاوت بود، چراکه هزینه درمان در حوزه فرهنگی بسیار سنگین است. برای پیشگیری نیز باید پاسخ منطقی به نیازهای شاد زیستن نسل جوان فراهم کنیم.
وی ادامه داد: فرهنگ، زیربنای همه تحولات است البته اگر زیربنا و خواستگاه آن پاک باشد، سعادت‌بخش است و اگر سرچشمه فرهنگی آلوده باشد اسباب سقوط انسان را فراهم خواهد کرد. در بین گونه‌ها و بحث‌های مختلف فرهنگ، فرهنگ عمومی از تقدم رتبه و اولویت ویژه برخوردار است و به جهت میزان تأثیرگذاری بر سبک زندگی و اصلاح رفتار عمومی هیچ کدام از گونه‌های مختلف فرهنگ نقش‌آفرینی فرهنگ عمومی را ندارند به همین دلیل ساختار شورای فرهنگ عمومی جزو کامل‌ترین ساختارها در بین همه مجموعه‌های فرهنگی است؛ اما اینکه این ساختار در مقام عمل توفیق داشته، مورد بحث است.
نائب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در ادامه به عملکرد شورای فرهنگ عمومی اشاره کرد و گفت: نباید این مسئله را سیاه و سفید ببینیم؛ تحولات خوبی انجام شده و فرهنگ عمومی کارکردهای خوبی داشته ولی با سطح انتظار فاصله دارد. آسیب‌شناسی‌های مختلفی از فرهنگ عمومی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شکل گرفته و عوامل و موانع مشخص شده است. در رویکرد جدید لازم است که با نگاهی به گذشته، زمینه درخشش بیشتر شورای فرهنگ عمومی را در افق پیش رو فراهم کنیم.
وی با اشاره به اینکه طی نشست‌هایی که بین مسئولان وزارت ارشاد و کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی شکل گرفت، مقرر شد شوراهای فرهنگ عمومی جدی‌تر از گذشته در وزارت ارشاد مورد توجه قرار گیرند، گفت: خوشبختانه این اتفاق افتاد و دبیر شورای فرهنگی عمومی در زمره یکی از معاونت‌های وزارت ارشاد قرار گرفته است که این اقدام را باید گام مؤثری برای تحول قلمداد کرد.
منتظری تصریح کرد: سرلوحه شورای فرهنگ عمومی در حال حاضر تصویر روشن از بایسته‌های تحول‌آفرین است. با نگاهی به گذشته آسیب‌ها را دیده‌ایم و حالا نیاز به بایسته‌ها و روش‌های مؤثر و جذاب داریم؛ روش‌هایی که پاسخگوی نیاز عصر و نسل باشد. نمی‌توانیم با روش‌های سنتی تحول در فرهنگ عمومی ایجاد کنیم لذا باید از روش‌های جذاب استفاده کنیم که اثربخش باشد.
وی با ابراز خرسندی از اینکه برای نخستین بار در طول تاریخ مجلس شورای اسلامی، اولین نشست مشترک نمایندگان عضو شورای فرهنگ عمومی استان‌ها با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ریاست مجلس، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور به میزبانی مجلس شورای اسلامی برگزار شد، گفت: نقد وضعیت موجود فرهنگ عمومی و ارائه راه‌کارها برای تحول در شورای فرهنگ عمومی برنامه این نشست بود.
این نماینده مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: در این نشست تصمیم گرفته شد برای تحول در شورا چند اقدام صورت گیرد؛ اول اولویت‌های شورای‌های فرهنگ عمومی در مقیاس ملی مشخص و استان‌ها نیز اولویت‌ها و نیازهای خاص خود را اعلام کنند. وقتی ما از فرهنگ قناعت، صرفه‌جویی، تلاش و کار، صداقت و ... صحبت می‌کنیم، همه این امور اولویت‌های ملی هستند و همه باید به آنها بپردازند ولی هر استانی به دلیل شرایط اقلیمی و تنوع قومی ویژگی‌های خاص خود را دارد که اگر این اولویت‌های استانی را مشخص نکنیم ارزیابی معنا و مفهوم پیدا نمی‌کند.
اولویت‌های فرهنگی را مشخص کنیم
وی ادامه داد: اگر بناست شورای فرهنگ عمومی سراسر کشور مورد ارزیابی قرار گیرد، یک راه تعیین اولویت‌هاست و کل کشور در پایان یک سال باید به یک پرسش مشخص پاسخ دهند که در حوزه تحولات فرهنگی چه اقداماتی انجام دادند و چه تجربیاتی داشتند تا در ادامه این تجربه‌ها به هم گره بخورد.
منتظری افزود: بحث دیگری که مطرح شد، ارائه مدل مفهومی شورای فرهنگ عمومی تزار است. این شورای تراز باید با الهام از تجربه‌های موفق ملی و استانی طراحی شود. وقتی تراز و معیار معرفی یکنیم، زمینه رشد فراهم می‌شود و شوراهای استان‌ها پیشاپیش چشم‌انداز خود را می‌بینند.
وی اعلام کرد: نکته دیگری که در دستور کار قرار گرفت این بود که براساس یک جدول زمانی از نمایندگانی که عضو شورای فرهنگ عمومی استان‌ها هستند دعوت می‌کنیم تا به کمیسیون فرهنگی بیایند و گزارشی از وضع موجود، ابتکارات، اقدامات و مشکلات شورای فرهنگ عمومی استان خود را مطرح کنند این اقدام کمک می‌کند با استفاده از خلاقیت‌ها و تجربه‌ها شاهد تحولات باشیم.
این نماینده مجلس شورای اسلامی ضمن استقبال از اقدام دبیر جدید شورای فرهنگ عمومی برای فراهم کردن امکان حضور مجازی دبیران شوراهای استان‌ها در جلسات شورای فرهنگ عمومی کشور، گفت: این اقدام به ارتباط قوی‌تر شوراهای استانی با مرکز کمک می‌کند.
گفت‌وگو از زهرا ایرجی
انتهای پیام
