تبیین مختصات علم الهی با تکیه بر یافته‌های دانش کوانتوم
گروه اندیشه ــ آیت‌الله اخوان با اشاره به اینکه انسان‌ها به تأثیرات اعمال خود آگاهی ندارد و این دانش صرفا در اختیار خداوند است تصریح کرد هر کدام از اعمال ما در تمام عالم اثر می‌گذارند و یافته‌های علم کوانتوم نیز این مطلب را تأیید می‌کند.
به گزارش ایکنا؛ آیت‌الله اخوان در جلسه درس تفسیر با محوریت تفسیر سوره لقمان، که دوشنبه هفته جاری در مسجد مدرسه علمیه امام خمینی(ره) برگزار شد به بحث پیرامون تجسم عمل پرداخت. وی سخنان خود را با تلاوت آیات 31 و 32 سوره لقمان آغاز کرد: «يَا بُنَيَّ إِنَّهَا إِنْ تَكُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ فِي صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّمَاوَاتِ أَوْ فِي الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ يَا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَكَ إِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ؛ اى پسرك من اگر [عمل تو] هم‌وزن دانه خردلى و در تخته سنگى يا در آسمان‌ها يا در زمين باشد خدا آن را مىآورد كه خدا بس دقيق و آگاه است».
وی در ادامه به تبیین آیات پرداخت و اظهار کرد: در روایات هست که شخصی از امام سوال کرد مقصود از اینکه خداوند لطیف است چیست؟ امام در مقام جواب تعبیر خاصی دارند که شأن لطافت را بیان می‌کند. امام در جواب فرمودند خداوند به موجوداتی که بسیار لطیف هستند لطف دارد و آنها را هم تدبیر می‌کند. این بیان شأنی از شئون لطافت خداوند متعال است که در نظر شنونده امری بارز و آشکار به نظر می‌رسد. یعنی خداوند آنچه لازمه کمال این موجود طلیف و ظریف است را بنا به قاعده لطف در او قرار داده و او را تدبیر می‌فرماید.
وی ادامه داد: ما می‌دانیم هر موجودی که در نظر ما صغیر می‌آید متشکل از اجزای لطیف و دقیقی هستند که سلول نامیده می‌شوند. هر کدام از این اجزا هم شأن تحقق دارد و هم شأن استدامه دارد. این امر خودش نیازمند تدبیر است. خداوند این تدبیر را به گونه‌ای انجام می‌دهد که ذرات متشکله موجودات ولو هر کدامشان برای خودشان شأن استقلالی دارند اما آنچنان ما هم در ارتباطند که موجودی مثل انسان را اداره می‌کنند وبه او در مقام ملک تحقق ایجاد می‌دهند. به همین دلیل در آیه شریفه پس از بیان لطیف بودن خداوند، بیان می‌شود که خدا خبیر است. اینکه خداوند خبیر است یعنی به شأن موجودات خودش مقام خبرویت دارد. عبارت«إِنَّ اللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ» ناظر است به دو شأنی که در سایر موجودات نیست.
استاد حوزه علمیه تأکید کرد: موجودیت انسان به اراده خودش نیست. آیه قرآن می‌فرماید: «وَرَبُّكَ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَيَخْتَارُ مَا كَانَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ؛ و پروردگار تو هر چه را بخواهد مىآفريند و بر مىگزيند و آنان اختيارى ندارند» (قصص/68). ما در اینکه خود اراده داشته باشیم اراده نداریم. ما مجبوریم که مختار باشیم. به وسیله این اراده انسان می‌تواند در راه‌های مختلف حرکت کند. می‌تواند در مسیر انسانیت حرکت کند. اینکه در این مسیر برای او چه پیش می‌آید به اراده خودش نیست. شما اراده می‌کنید یک طلبه‌ای را بپرورانید. اراده این امر با شماست اما پرورش طلبه با شما نیست. هر موجودی که از کتم عدم به عرصه وجود می‌آید تمامش مخلوق خداوند است.
وی یادآور شد: ابتدای آیه می‌فرماید اگر فعل تو بسیار ریز باشد هم خداوند به آن آگاه است. فعل انسان می‌تواند آثار خارجی داشته باشد که حتی خود او نسبت به آن آثار آگاهی نداشته باشد. الآن شما اینجا نشسته‌اید و کلام بدی از یک نفر شنیده‌اید. آن کسی که آن کلام زشت را به شما زده است خودش نمی‌داند حرفش چه تأثیری در شما داشته است. امکان دارد همان حرف بد در فرد ایجاد عقده کند و سال‌های بعد او را به انجام یک جنایت وادارد. اینکه این کلام چه آثار و ظهور و بروزی دارد تمامش تحت علم خداوند است. در قیامت که انسان با آثر عمل خودش مواجه می‌شود متعجب می‌‌ماند. با یک حالت ضجه و ابتهال می‌گوید: «وَيَقُولُونَ يَا وَيْلَتَنَا مَالِ هَذَا الْكِتَابِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةً وَلَا كَبِيرَةً إِلَّا أَحْصَاهَا وَوَجَدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِرًا؛ مىگويند اى واى بر ما اين چه نامهاى است كه هيچ [كار] كوچك و بزرگى را فرو نگذاشته جز اينكه همه را به حساب آورده است و آنچه را انجام دادهاند حاضر يابند». (کهف/49)
آیت‌الله اخوان در ادامه تصریح کرد: وقتی انسان در آستانه مرگ قرار می‌گیرد به همه گذشته خود به علم اجمالی توجه می‌کند؛ اما اینکه فعل او چه آثاری داشته را نمی‌فهمد. در بحث نسبیت و کوانتوم این هست که آدمی هر عملی انجام می‌دهد در تمام عالم ملک اثر می‌گذارد. اینکه این تأثیر چگونه است را صرفا خدا می‌داند. آیه شریفه «يَا بُنَيَّ إِنَّهَا إِنْ تَكُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ فِي صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّمَاوَاتِ أَوْ فِي الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللَّهُ» در هنگامی بیان شده است که انسان تصور می‌کرد وقتی عملی انجام می‌دهد در همان شأن نزدیک به خودش تأثیر می‌گذارد. این آیه می‌فرماید ممکن است تأثیر عمل تو در آسمان‌ها و زمین باشد.
وی در پایان گفت: امروزه در فیزیک می‌گویند که همه عالم حافظه است و اعمال شما در همه عالم محفوظ است؛ ولی ما نسبت به آن آگاهی نداریم. حافظ می‌گوید: «از صدای سخن عشق ندیدم خوش‌تر/ یادگاری که در این گنبد دوار بماند». این «لا اله الا الله» شما در تمام عالم ملک هست. همه موجودات با هم ارتباط دارند. وقتی شما در یکی تأثیر بگذاری در همه تأثیر می‌گذاری.
انتهای پیام
