سیدمیلاد اوصیاء، نگارنده پایاننامهای با رویکرد میانرشتهای قرآن و روانشناسی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) درباره ضرورت تدوین پایاننامههای قرآنی در این رشته اظهار کرد: آموزههای قرآن کریم در رشتههای مختلف علوم انسانی میتواند مبانی رسیدن به الگوها و مدلهای جدیدی قرار گیرد. استخراج این مبانی و کاربرد آنها در رشتههایی مانند روانشناسی که به صورت مستقیم با نفس انسان و رفتار او سرو کار دارد، پررنگتر و ملموستر خواهد بود.
وی ادامه داد: یکی از تاثیرات تعالیم قرآن کریم بر مخاطبانی که در کلاسهای قرآنی شرکت میکنند، ارتقای سلامت و بهزیستی روانی آنها است. در طی قریب به 10 سال ارتباط نزدیک با این قرآنآموزان، همواره این موضوع برایم جالب بود که ویژگیها و کارآمدی مختلف این افراد را در حیطه روانشناسی با شیوههای معتبر علمی، در مقایسه با سایر افراد تبیین کنم و همین انگیزه سبب شد که سه عامل خودکارآمدی، تاب آوری و هوش معنوی را بین دانشجویانی که دورههای آموزشی را در موسسات قرآنی سپری کردند با سایر دانشجویان بررسی کنم.
وی افزود: عنوان این پایاننامه «مقایسه خودکارآمدی، تاب آوری و هوش معنوی در دانشجویان شرکتکننده در دورههای قرآنی با دانشجویان غیرشرکتکننده» است که این سه متغیر وابسته بین 155 نفر از این دو گروه بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که دانشجویانی که دورههای آموزشی، اعم از حفظ، قرائت و تفسیر را به صورت داوطلبانه سپری کردند، از خودکارآمدی، تابآوری و هوش معنوی بالاتری برخوردار هستند.
اوصیاء درباره محدودیتهای این پژوهش خاطرنشان کرد: پیش از شروع تحقیق، گمان میکردم بهخاطر حجم انبوه فعالیتهای قرآنی در کشور و فعالیت بیش از دو هزار موسسه قرآنی، پیشینه علمی و تحقیقات مفصلی درباره تاثیرگذاری دورههای قرآنی انجام شده باشد ولی در کمال شگفتی تعداد مقالاتی که تاثیرگذاری دورههای قرآنی را بر دانشجویان بررسی کرده بود، کمتر از انگشتان دو دست احصاء شد.
وی تصریح کرد: بخشی از این کمبود مقالات به خاطر نوپابودن بحث روانشناسی اسلامی و بخشی از آن مربوط به ورود کم محققان برای بررسی تاثیر آموزههای قرآنی در حوزه سلامت جسم و روح است. البته در سالهای اخیر مقالات و کتب سودمندی توسط اساتیدی همچون دکتر مسعود جانبزرگی، دکتر باقر غباری بناب، حجتالاسلام دکتر عباس پسندیده و ... تدوین شد که در تبیین نتایج این تحقیق مورد استفاده قرار گرفت.
این کارشناس ارشد روانشناسی بیان کرد: انجام پژوهشهای میان رشتهای در قالب پایاننامه یا رساله دکتری به خاطر زمانبر بودن و اقتضائات خاص تحقیق در عرصه مطالعات میانرشتهای، نیازمند توجه و حمایت ویژه مسئولان است. این درحالی است که انجام این تحقیقات در فرآیند دانشگاهی، فینفسه زمان و تلاش بسیار بیشتری را به نسبت سایر پایاننامهها میطلبد و نوعا دانشجویان به خاطر طولانی شدن فرآیند تحقیق و دشواری تسلط بر دو حیطه تخصصی، علاقهای به این موضوعات از خود نشان نمیدهند.
وی در خصوص برنامههای آتی خود در عرصه مطالعات میانرشتهای قرآن و روانشناسی توضیح داد: انجام تحقیقات پیمایشی فقط بخش کوچکی از گام برداشتن در عرصه مطالعات میانرشتهای قرآن کریم است. تعالیم قرآن کریم یقینا ظرفیت عظیمی را در بهبود سلامت روان انسانها دارد و امیدوارم با یاری خداوند متعال، مدلسازی دستاوردهای این تحقیق و عملیاتی کردن این آموزهها را پیگیری کنم.
یادآور میشود، پایاننامه «مقایسه خودکارآمدی، تاب آوری و هوش معنوی در دانشجویان شرکتکننده در دورههای قرآنی با دانشجویان غیرشرکتکننده» در مقطع کارشناسی ارشد، به نگارش سیدمیلاد اوصیاء و راهنمایی بیتا نصرالهی، 20 شهریورماه در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران دفاع شد.