محمود حكیمی، نویسنده پیشکسوت حوزه ادبیات دینی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، در پاسخ به اینکه چرا وی را به عنوان نویسنده داستانهای مذهبی ویژه نوجوانان و جوانان میشناسند، گفت: من در خانوادهای مذهبی متولد شدم. پدر مرحومم عشقی عمیق به اهل بیت(ع) داشت و من را از سه، چهار سالگی به هیئتهای مذهبی میبرد. پنج ساله بودم که به مدرسه آمادگی برهان رفتم. این مدرسه نیز جو مذهبی خاصی داشت. در سال پنجم دبستان، معلمی به نام غروی داشتم. وقتی چند انشای خود را در کلاس درس خواندم، ایشان به من گفت که مطمئن باش نویسنده خواهی شد. در واقع از سال 35 فعالیت مطبوعاتی من شروع شد و بعد از گرفتن دیپلم در برخی از مجلات مانند کیهان بچهها و ... داستان و مقاله مینوشتم و به خواندن مجله «مکتب اسلام» علاقه زیادی داشتم. از سال 47 نیز به جمع نویسندگان این مجله و «نسل نو»، »نسل جوان»، »پیام شادی» و ... که در حوزه علمیه قم منتشر میشدند پیوستم که همکاری من با این مجله همچنان ادامه دارد.
این نویسنده درباره مشهورترین اثری که درباره تاریخ و برای گروه سنی نوجوان و جوان منتشر کرده است گفت: مجموعه 22 جلدی «تاریخ تمدن» ویژه نوجوانان مشهورترین اثر من است. این مجموعه را شرکت سهامی انتشار منتشر کرده است.
وی اظهار کرد: بسیاری از دوستان و همکاران من بارها پرسیدهاند که با وجود تدریس در مراکز مختلف چگونه توانستهام آثار بسیاری را در رشتههای مختلف تالیف یا ترجمه کنم. من همیشه از خداوند متعال و رسول اکرم(ص) خواستهام که من را در تالیف آثار مفید یاری کنند. همسرم نیز پیوسته من را برای نگارش آثار تازه تشویق میکند.
حکیمی در پاسخ به اینکه پس از سالها قلم زدن در حوزه ادبیات دینی، چه کمبودی را در حوزه آثار و موضوعات این عرصه به ویژه درباره آخرین اثرش که با موضوع جبر و اختیار و از مباحث دین اسلام شاهد بوده است، عنوان کرد: معمولاً در آثاری که دانشمندان شیعی تالیف کردهاند سخن از اختیار به میان آمده است، اما در برخی از آثار مذاهب دیگر از جبر سخن گفته میشود. من معتقد هستم که میتوان از دانشمندان، شاعران و نویسندگانی که به اختیار معتقد هستند برای نقد سالم و منصفانه استفاده کرد.
وی در ادامه این مطلب افزود: البته این نقد باید همراه با احترام و به صورت کاملاً علمی صورت گیرد. در مباحث علمی و نقد ادبی با ادیان دیگر هرگز نباید با خشونت سخن گفت. به دلیل اینکه نقد سالم همیشه سازنده و باعث پیشرفت و رشد میشود، زیرا اگر سخنان و احادیث جبرگرایان را که اندیشهای ضدعقل است توسط گروهی از انسانها پذیرفته شود، به این معنی که در آنچه انسان انجام میدهد اختیاری از خود ندارد، در واقع از پذیرش عدل خداوند دور شده است؛ چرا که اگر همه انسانها اعم از خطاکار یا درستکار در انجام عمل مجبور باشند پس عادلانه نیست که خدا عدهای را کیفر و عدهای را پاداش دهد.
حکیمی در ادامه این موضوع اظهار کرد: با بیان این مطالب باید بگویم که احساس میکنم خلأ کتابهایی با محوریت نقد علمی و منطقی در همه زمینهها به ویژه در زمینه موضوعات دینی و قرآنی احساس میشود.
وی که بیشتر در حوزه کودک و نوجوان قلم میزند، ارتقای و رشد کمی و کیفی آثار قرآنی در حوزه ادبیات را بسیار مهم ارزیابی کرد و افزود: یکی از اهدافی که نگارش آثار در این حوزه دارد، تعلیم و تربیت مخاطبان کودک و نوجوان است که رشد این آثار و قرارگیری آنها در دسترس این گروه از مخاطبان سبب تلطیف روحیه آنها میشود. بنابراین باید گفت که داستانهای مذهبی تاثیر بسیاری در انجام این هدف دارد.
این نویسنده دینی در توضیح تلطیف روحی اقشار مختلف کودک و نوجوان عنوان کرد: تلطیف روحیه به این معنی که آنان را انساندوست تربیت کنیم. کودکان و نوجوانان دو گروه بسیار مهم و تاثیرگذار جامعه ما هستند که پرورش فکر آنها برعهده نویسندگان، معلمان و آموزش و پرورش است. بر این اساس هر گونه تشویق و تقدیر از کتابهای موفق در این حوزه سبب ایجاد انگیزه برای نویسنده، مولف یا شاعر میشود تا مقالات و کتابهای بیشتری را با موضوعات متنوع ارائه دهد.
حکیمی، آگاه کردن نسل جوان و نوجوان نسبت به مسائل دینی در قالب ادبیات را امری مهم و حیاتی برشمرد و ادامه داد: باید از هر وسیلهای برای ایجاد علاقه و انگیزه در نسل کودک، نوجوان، جوان و بزرگسال نسبت به آیات الهی و آسمانی استفاده کرد.
حکیمی در این باره که برای جذابیت بخشیدن به موضوعات دینی و قرآنی برای قشر کودک و نوجوان چه راهکاری را پیشنهاد میکند، گفت: یکی از راهکارها مطرح کردن مسائل و مطالب دینی و مذهبی در قالب قصه و داستان با زبانی ساده و روان است که کودک و نوجوان را مشتاق و به مطالعه ترغیب کند.
وی در ادامه توضیحاتش افزود: راهکار دیگر در این باره استفاده از تصاویر و نقاشیهای جالب و گیرا و به دور از اغراق و ابهام در کتابهای داستانی است. همچنین در کتابهایی که ترجمه به شمار میآید باید ترجمه روان و سلیس باشد تا کودکان و نوجوانان درک بهتری داشته باشند و ارتباط موثرتری برقرار کنند.