به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، گرچه برخی از شرکتهای ارائه دهنده خدمات به دلیل افزایش تقاضا، عدم بهبود تجهیزات، ضعف پوشش جغرافیایی و پایین بودن سیگنال عدم پشتیبانی لازم شبانه روزی واقعی و مدیریت ضعیف و غیراصولی در کم فروشی مقصر هستند، اما تقصیر اصلی به عهده آنها نیست و به نوعی شرکتهای توزیعکننده اینترنت نیز خود قربانی سیستم ناسالم و ناکارآمد مدیریتیاند. این جمله بخشی از صحبتهای حجتالاسلام والمسلمین حسین مرادی دولتآبادی، مدرس حوزه علمیه قم، مشاور مرکز تخصصی علوم و معارف حدیث حوزه و عضو کارگروه تولید محتوای تبلیغی مبلغان است.
گاهی اوقات مشاهده میشود که میزان ارائه خدمات اینترنتی با پرداختی کاربران مطابقت نمیکند. لطفا در این زمینه توضیح دهید؟
اینترنت از مهمترین ابزار تولید علم و پیشرفت جامعه در عرصههای مختلف محسوب میشود، به طوری که جزء لاینفک حیات علمی امروزین شده است. از جمله مشکلاتی که باعث اعتراض طیف وسیعی از کاربران اینترنت شده است، گرانفروشی و کمفروشی اینترنت در کشورمان است که آثار بسیار نامطلوبی در جامعه دارد که به برخی از آن آثار از منظر آیات و روایات دینی به اختصار اشاره میکنم. در شش سوره قرآن کریم از کمفروشی نهی شده است و با اینکه خداوند متعال در بسیاری از موارد به کلیات موضوعات اشاره میکند، اما در مورد کمفروشی به صراحت و شفافیت سخن گفته است و حتی سورهای از قرآن کریم به همین نام نازل شده است که این از اهمیت موضوع کمفروشی در نظام اقتصادی حکایت میکند. در آیات اول سوره مطففین عذاب بسیار سختی به کم فروشان نوید میدهد و در آیه 35 سوره اسرا، پس از برشمردن گناهانی همچون زنا، قتل نفس و تعدی به مال یتیم به عدم کمفروشی اشاره و میفرماید: جنس را به پیمانه کامل و وزن درست تحویل بدهید. همچنین آیات هفت تا نه سوره الرحمن به عدم کم فروشی تأکید میکند و در آیه 125 سوره انعام برخی از اعمال ممنوع و حرام را نام میبرد و پس از نهی از شرک به خدا و قتل نفس و تجاوز به خودداری از کم فروشی دستور میدهد. همچنین در آیه 85 سوره انعام، انتشار فساد در زمین را از آثار کمفروشی معرفی میکند و در آیه 84 سوره هود به صراحت کمفروشی را نشانه از بین رفتن خیر و برکت و هلاکت معرفی میفرماید؛ بنابراین کم فروشی اینترنت یکی از مصادیق بارز این نفی الهی به شمار میرود و باید توجه داشت که ماهیت کم فروشی با عیب پوشی، دغلکاری، فریب، و نامردی و سود نامشروع عجین شده است و چون قبح و زشتی آن ذاتی است، همه انسانها در هر مذهب و عرفی که باشند آن را پلید میدانند. حضرت علی(ع) میفرماید: وقتی پیمانهها را کاهش میدهند، خداوند آنها را گرفتار قحطی و کمبود میسازد و البته اگر فروشندگان این گناه بزرگ را مرتکب نشوند و با مشتری با صداقت به معامله بپردازند مورد لطف خدا قرار میگیرند. همچنین پیامبراکرم(ص) میفرماید: تاجری که صداقت دارد، در روز قیامت زیرسایه عرش الهی مورد حمایت قرار میگیرد.
چگونگی کم فروشی اینترنت را بیشتر توضیح دهید.
متأسفانه اینترنت در کشورمان به طرق مختلف مورد کمفروشی قرار میگیرد و حقوق مصرف کننده تضییع و به او بیمهری میشود. در اختیار قرار دادن حجم کمتر نسبت به حجم خریداری شده توسط کاربران یا همان حجمخوری، افت سرعت اینترنت در زمان دانلود مخصوصا در ساعات شب که نوعا رایگان یا با قیمت کمتری ارائه میشود. اشتراک گذاری پهنای باند محدود جهت کاربران قابل توجه به صورت همزمان، عدم ارائه اطلاعات واقعی سرعت به مشتری و ارائه تبلیغات دروغین، خلاف واقع و اغواگرایانه، بزرگنمایی سرعت در دید مخاطب اولیه، اتمام حجم باقیمانده در صورت تغییر طرحهای درون شرکتی و قطع مکرر اینترنت از عمدهترین مشکلات کم فروشی در این حوزه است.
مقصرین اصلی کم فروشی اینترنت چه کسانی هستند؟
گرچه برخی از شرکتهای ارائه دهنده خدمات به دلیل افزایش تقاضا، عدم بهبود تجهیزات ضعف پوشش جغرافیایی و پایین بودن سیگنال عدم پشتیبانی لازم شبانهروزی واقعی و مدیریت ضعیف و غیراصولی در کم فروشی مقصر هستند، اما تقصیر اصلی به عهده آنها نیست و به نوعی شرکتهای توزیعکننده اینترنت نیز خود قربانی سیستم ناسالم و ناکارآمد مدیریتیاند و در بسیاری از موارد جهت بقاء و جلوگیری ازورشکستگی مجبور به کم فروشی اینترنت میشود و یا واقعا برخی از مسائل از دست آنها خارج و توسط ذینفعان اصلی پشت پرده پیچیده شده است. با کمال تأسف بر طبق گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی هر ftm1(واحد خرید حجم خرید اینترنت در درگاه ورودی) اینترنت در مرزهای ورودی کشور اعم از چابهار، بندرعباس، بازرگان و ... توسط یک شرکت انحصاری دولتی 9 میلیون تومان خریداری و با 25 برابر قیمت خریداری شده یعنی 232 میلیون تومان در اختیار شرکتهای واسطه قرار داده میشود. طبق گزارشی اینترنت در ایران 61 برابر گرانتر از ترکیه و 324 برابر گرانتر از آمریکا به دست شرکتهای توزیعکننده میرسد؛ بنابراین سود نامتعارف را شرکت زیرساخت و لایه اول انتقال یعنی شرکت شبه دولتی مخابرات میبرد، پس عامل اصلی گرانی و کمفروشی اینترنت خود دولت است و اینکه میبینید بسیاری از مواقع حقوق مصرف کننده میان دولتها و شرکتها و دیگر اشخاص ذینفع پاسکاری میشود به یک طنز میماند، باید گفت که تجارت فناوری اطلاعات به عنوان دومین تجارت پرسود دنیا درایران یک تجاری زیانده و یا حداقل با سود بسیار پایین تبدیل شده است و این خود باعث فعالیت شرکتهای خصوصی با حداقل ظرفیت شده است. در کنار این مسائل عرضه محصول و کمتر از تقاضای پهنای اینترنت و حتی آنطور که گفته شده فروش قسمتی از اینترنت خریداری شده به کشورهای همسایه نیز مزید بر علت است بطوری که سرعت دسترسی به پهنای باند اینترنت در ایران از کشورهایی همچون ساحل عاج، کمتر و هم ردیف عقبافتادهترین کشورها مثل بوتان و کنیاست و در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه یک پنجاهم ترکیه و یک صدم قطر هستیم. چراکه سهم ما از یکصد «ترابیت» ظرفیت پهنای باند دنیا فقط یک کیلو بیت میباشد و این درحالی است که هدفگذاری کشور این بوده که پس از برنامه پنجم توسعه یعنی سال 1395 میبایست به رتبه دوم منطقه از نظر فناوری دست یابیم.
چه پیشنهاداتی برای حل مشکل کم فروشی اینترنت ارائه میکنید؟
اگر اراده جدی برای حل مشکل وجود داشته باشد، پیشنهادات میتوانند کارساز باشند اما اگر دولت و شبه دولتیها تنها به سود خود بیندیشند، نتیجهای دربرنخواهد داشت. انحصارزدایی و اجازه واردات و انتقال مستقل اینترنت توسط شرکتها و یا حداقل در لایه اول انتقال و واسطهگری که خود به رقابتی شدن امور میانجامد نظارت کارآمد بر شرکتها در همه مراحل و فرآیند خرید انتقال و فروش اینترنت به کاربر به روزرسانی و بهبود کیفیت تجهیزات شرکتها، تجمیع شرکتهای قارچگونه در قالب چند شرکت بزرگ، ساماندهی مجوزها، بررسی میدان نقاط مختلف کشور و رشددهی متوازن آنها، اصلاح و بازنگری قوانین و وضع قوانین به روز، مؤثر و کارآمد، معرفی و آموزش منظم شاخصهای کیفی به کاربران، معرفی مستمر و کارشناسی شرکتهای برتر و همچنین بیکیفیت، نظارتــ گراف یا همان مدل مدار نموداری، تحقق اهداف رگلاتوری در جهت اصلاح و تنظیم روبه رشد ارتباطات، نظارت مردم نهاد تشکیلاتی در قالب اتحادیه یا کنسرسیوم تلفیقی از شرکتها، تقویت ایمنی شبکه در جهت ممانعت از حملات پی در پی و لحظهای اینترنت در مبادی ورودی کشور، اعتلای بیشتر سیستمهای حرفهای و استاندارد امنیتی و ساختاری نظام جهت جداسازی مقوله سرعت اینترنت از مباحث کلیشهای سیاسی و امنیتی به بهانه ایجاد مشکلات در این حوزهها، توقف جدی فروش سرویسهای جدید و عدم تمدید قرارداد شرکتهای متخلف از جمله مواردی است که نقش بسزایی در رفع این مشکلات دارند. در کنار این موارد ایمان به خدا، بسیار راهگشا میباشد؛ چراکه کمفروشی، بیتدبیری و گرانفروشی حقالناس است و طبق فرمایش امام باقر(ع): حقالناس و بدهکاری به مردم از شهید هم بخشیده نمیشود و البته ظالم بداند و امام صادق می فرماید: هرکه ظلم کند یا خودش یا مالش یا فرزندش گرفتار خواهد شد و یا در جای دیگری میفرماید: از شیعیان ما نیست، ظلمکننده مردم، باید ازآه مظلوم در هر مرتبهای ترسید. همچنین پیامبر اکرم(ص) میفرماید: از نفرین کسی که به او ظلم شده بترسید، هرچند مظلوم کافرباشد.
واکنش کاربران در برابر اینترنت چگونه است؟
گرچه پهنای کم باند اینترنت سرعت بسیار پایین و گرانی اینترنت تأثیر منفی بر سرعت رشد علم و پیشرفت جامعه دارد و آثار مخرب آن به مرور هویدا میشود و آیندگان قضاوتی نکوهنده خواهد داشت اما بازنده اصلی این مشکل کاربران هستند، کاربران آماتور یا غیرحرفهای که متوجه این کلاهبردای نمیشود و کاربران حرفهای اگرچه به کمک نرمافزارهای اندازهگیری و سبک و سنگین کردن میزان استفاده حجم و ترافیک خویش متوجه این کلاهبرداری میشود، اما به دلیل عدم اعتماد به شرکتهای جایگزین و هزینه بالای تغییر سوییچ از یک اپراتور به اپراتور دیگر وضعیت موجود را تحمل میکنند و برخی به دلیل به ستوه آمدن از وضعیت بد اینترنت داخلی در دام کشورهای بدخواه جمهوری اسلامی میافتند و از چاله به در و به اصطلاح به چاه میافتند که یکی از مصادیق آن خطر «گیت وی» یا عبوراز دروازههای اینترنت رسمی است، به این طریق با تبلیغات آن کشور اینترنت خود را از ماهوارهها دریافت میکند. خطری که اگر مسئولان، مشکلات اینترنت فعلی را حل نکنند در آینده به عنوان یک چالش بحرانگونه فرهنگی و حتی امنیتی که دیگر نه امکان نظارتی دارد و نه امکان دسترسی به دادههای کاربران رخ مینماید و از آنجا که علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد، توصیه میکنم مسئولان مرتبط چه در سازمان تنظیم مقررات رادیویی چه در کمیته پایش شورای عالی فضای مجازی و چه مسئولان مرتبط امنیتی این مهم را با نگاهی عمیق تحلیل و بررسی کند.
کاربران میتوانند با خرید سرویس اینترنت از شرکتهای معتبر مدیریت زمان دانلود در اوقات کم ترافیک، عدم استفاده از فیلترشکنها و وی پی انها که نوعا سرعتشکن هستند، پیگیری مصرانه مطالبه حق خویش از مسئولان ذیربط، مدیریت و هدفمند سازی استفاده از اینترنت و تلاش علمی جهت بومیسازی علوم مرتبط و حل مسئله و مشکل کشور در این عرصه نقش بسزایی ایفا کند.