بیان جزئیات در کتاب «من جانباز نیستم» رعایت نشده است

به گزارش ایکنا از همدان، محسن صیفی‌کار، نویسنده همدانی در برنامه فصل سخن با محوریت نقد کتاب «من جانباز نیستم» که به همت معاونت فرهنگی جهاد‌دانشگاهی همدان برگزار شد، با اشاره به اینکه نویسنده در این کتاب با یک سوژه سخت و نفس‌گیر مواجه بوده است، اظهار کرد: آقای پیرحیاتی فرد خاصی بود، جانباز اعصاب و روان که حتی به‌دلیل وضعیت روانی که داشته یک ماه گم می‌شود، قلم سیدمیثم موسویان آن را پردازش کرده است. 

وی با بیان اینکه در این کتاب نویسنده با راوی عجین شده است، تصریح کرد: اتفاقی که در این کتاب افتاده سیدمیثم موسویان «احمد پیرحیاتی» شده است و به قدری با این فرد آمیخته شده که خودی نمانده است و از این بابت بر خاطرات صحه می‌گذارد. 

صیفی‌کار با اشاره به همزادپنداری عمیق بین راوی و نویسنده یادآور شد: این کار آسانی نیست و یک کار فوق‌العاده‌ای است که در این کتاب افتاده است. راوی به علت گذر زمان، رنج‌ها و بی‌مهری‌های فراوان و رنج آسیب‌دیدگی اعصاب و روان به‌طور قطع نمی‌توانسته همه اتفاقات را بیان کند. بیان خاطرات برای ثبت آنها از مردانگی و توانمندی‌های بچه‌های جنگ است، مرز ظریف و نامرئی بین تاریخ شفاهی و داستان در این کتاب اتفاق افتاده است که ما این کتاب را تاریخ شفاهی نمی‌بینیم.

این نویسنده همدانی با بیان اینکه نقد جدی به کتاب «من جانباز نیستم» می‌تواند در حوزه تاریخ شفاهی باشد، گفت: هر کدام از فصل‌های این کتاب یک داستان کوتاه و کتاب مجزاست، به‌طوری که در این کتاب اتفاقات رخ داده را با یک بند تسبیح به هم وصل شده است. 

وی با بیان اینکه نویسنده با ضبط صوت متفاوت است؛ درواقع نویسنده درک و احساس دارد، اظهار کرد: به عقیده بنده کتاب «من جانباز نیستم» رمان بوده و مستند هم است، اما استنادها آنقدری قوی نیست که بتوان آن را تاریخ شفاهی نامید. 

این نویسنده همدانی با تأکید بر اینکه این کتاب تاریخ شفاهی تلقی نمی‌شود، اما یک پدیده است، یادآور شد: تمام جزئیات حین مصاحبه باید در کتاب تاریخ شفاهی عنوان شود و مستند هم باید باشد این در حالی است که این کتاب این‌گونه نیست.

رقیه وحدتیان، دانشجوی تحصیلات تکمیلی نیز در این برنامه با بیان اینکه پختگی در نوشتن و روان‌نویسی از ویژگی‌های بارز میثم موسویان است، اظهار کرد: قدم گذاشتن در حوزه ثبت تاریخ شفاهی کاری سخت و عجیب است. 

وی تصریح کرد: امیدواریم با ورود افرادی مانند سیدمیثم موسویان بتوانیم آشوبی که در ثبت تاریخ شواهی وجود دارد را سامان دهیم و کارهای با کیفیت و قابل خواندن داشته باشیم. 

وحدتیان با اشاره به تاریخ شفاهی گفت: جنگ سوژه‌های فوق‌العاده‌ای دارد، اما وقتی پسوند دفاع مقدس می‌گیرد کار نویسنده، روایتگر و تحلیل‌گر و خبرنگار سخت‌تر می‌شود، به‌ویژه اگر فرد آن شرایط را درک نکرده باشد. اینکه تاریخ شفاهی در قالب داستان نوشته شود کاری بزرگ است و اینکه بتوانیم بدون دستکاری اتفاقات بیان شود نیز کار فوق‌العاده‌ای است. 

وی با بیان اینکه تصویرسازی در برخی بخش‌های این کتاب در اوج بود، تصریح کرد: این به‌دلیل قلم خوب نویسنده است که توانسته چنین تصویرسازی انجام دهد. هر فصل این کتاب یک داستان کوتاهی است، این کتاب اگرچه یک تاریخ شفاهی و خاطرات یک رزمنده است، اما شبیه یک رمان است.