کارگاه «متن‌خوانی تفسیر معوذتین» برگزار می‌شود
مدرس کارگاه «متن‌خوانی تفسیر معوذتین» گفت: هدف از برگزاری این کارگاه، کمک به خوانش و شنیدن متون عربی و بررسی وجوه تناسب بین اولین و آخرین سوره قرآن است.
فاطمه محمدی، مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان درباره کارگاه «متن‌خوانی تفسیر معوذتین» که به همت انجمن علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان برگزار می‌شود، اظهار کرد: با توجه به تجربه‌ای که در زمینه تدریس دارم، می‌دانم که متن‌خوانی عربی کار آسانی نیست و دانشجویان رشته تفسیر و عربی در خواندن این متون تبحر زیادی ندارند. از طرف دیگر، آن‌گونه که کارشناسان تفسیر عرب‌زبان درباره جزئی‌ترین مباحث قرآنی کار کرده‌اند، فارسی‌زبانان با این مباحث آشنا نیستند و این اهمال فقط به عربی بودن قرآن برنمی‌گردد و علل متعددی دارد.
وی افزود: دانشجویان رشته تفسیر و هر کسی که بخواهد در مباحث دینی کار کند، باید توانایی خواندن متون عربی را داشته باشد. هدف از برگزاری این کارگاه نیز کمک به خوانش و شنیدن متون عربی و آشنایی با بعضی از مباحث این حوزه است. برای نمونه، اگر افراد با متنی به زبان عربی مواجه شدند، آن را متوجه شوند و پس از تمرین در خوانش، گوششان با آن متن آشنا شود تا بتوانند از پژوهش‌ها در این زمینه استفاده کنند. آموزش این موضوع زمان زیادی نیاز ندارد و حدود یک تا یک سال و نیم طول می‌کشد.
این مدرس دانشگاه گفت: به‌دلیل اینکه خواندن معوذتین آسان‌تر است، کارگاه با این دو سوره آغاز می‌شود و بررسی وجوه تناسب بین اولین و آخرین سوره مورد واکاوی قرار می‌گیرد. ابتدای همه سوره‌های قرآن با انتهای آنها مرتبط است، چنانکه هر سوره‌ای با سوره قبل از خودش نیز تناسب دارد. اگرچه عنوان «متن‌خوانی تفسیر معوذتین» برای این کارگاه انتخاب شده است، ولی اگر از آن استقبال شود، کارگاه‌هایی با هدف بررسی مباحث واژگانی، دلالی و بلاغی بعضی از سوره‌های قرآن نیز برگزار خواهد شد.
وی بیان کرد: دانشجویان صرفاً در مقطع دکترا با وجوه بلاغی، فصاحی و ادبی قرآن آشنا می‌شوند که این مسئله جای تأمل دارد. برای آموزش قرآن همواره از یک روش ابتدایی و خوانش محض استفاده می‌شود، به این شکل که از افراد می‌خواهیم قرآن بخوانند، چون خواندن قرآن ثواب دارد. البته افرادی که قرآن می‌خوانند، گستره فکری برای حفظ مطالب پیدا می‌کنند و ذهنشان باز می‌شود. این موضوع درست است و ما منکر آن نمی‌شویم، ولی اینکه فقط متن قرآن را حفظ کنیم و از مطالب و مضامین آن چیزی بلد نباشیم، کفایت نمی‌کند. در کشور‌های عربی این‌طور نیست که یک جزء قرآن بدون درک معنا و مفهوم آن خوانده شود، ولی متأسفانه در کشور ما این شکل از خواندن قرآن رواج دارد.
محمدی با بیان مثالی ادامه داد: هر داستانی 50 عنصر دارد و اگر کسی بخواهد داستان بنویسد، ابتدا باید با این عناصر آشنا باشد و عناصر یاد شده در هر فیلم، سریال و داستانی وجود دارد. برای نمونه، عنصری مانند هیجان باعث می‌شود که ما یک سریال را دنبال کنیم. در داستان‌های قرآن نیز این عناصر را می‌توان واکاوی کرد، ولی متأسفانه زمانی این مسئله را متوجه می‌شویم که به مقطع دکترا می‌رسیم.
وی با بیان اینکه باید جذابیت را از صرف خوانش قرآن به این مباحث معطوف کنیم، تأکید کرد: هنگام تدریس وقتی این مباحث را بیان می‌کنم، دانشجویان تحت تأثیر قرار می‌گیرند و متعجب می‌شوند. درواقع، وقتی متوجه شویم وجوه اعجازی قرآن فراوان است، جذب آن می‌شویم. درک معنا و مفهوم قرآن مورد نیاز تمام افراد جامعه است و باید مطالعات لغوی، حرفی و واژگانی که در عربی به آن تحقیقات دلالی می‌گویند، انجام دهیم تا جذابیت ایجاد کند.
این مدرس دانشگاه به موضوع فراشناخت اشاره کرد و گفت: فراشناخت، تفکری است درباره تفکر؛ به این صورت که از بیرون خودمان را نگاه کنیم. برای نمونه، وقتی بین دو نفر بحثی پیش می‌آید، چون ناراحت و عصبی هستند، متوجه نیستند کدام‌یک مقصرند. در این شرایط وقتی فارغ از علاقه و احساسات از بیرون به مسئله نگاه کنید، می‌توانید متوجه شوید کدام فرد مقصر است که در ادبیات به آن گفتمان می‌گویند؛ یعنی در داستانی که تکرار زیاد است، دلیل این تکرار را تشخیص دهیم.
وی ادامه داد: اگر قرآن بر اساس داستان عزیر نبی، به اثبات معاد جسمانی می‌پردازد، می‌خواهد بگوید این معاد برای مردم آن زمان و حتی خود عزیر نبی غیرقابل باور بوده و با نقل چنین داستانی به اقناع مخاطب می‌پردازد تا شبهات مربوط به معاد جسمانی را برای مردم صدر اسلام برطرف و سپس برای آیندگان نیز معاد جسمانی را اثبات کند. درواقع، با بررسی‌های گفتمانی نیز می‌توان قرآن را واکاوی و جهانی کرد.
یادآور می‌شود، کارگاه «متن‌خوانی تفسیر معوذتین» در روز چهارشنبه، 10 خرداد‌ماه جاری از ساعت ۱۲:۳۰ تا ۱۳:۳۰ در تالار ربانی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان برگزار می‌شود. علاقه‌مندان برای ثبت‌نام در این کارگاه می‌توانند به شناسه Hanieh_80G@ در ایتا پیام دهند.
فاطمه کاظمینی
انتهای پیام
