«سبحان الله» برتر از مُلک سلیمان می‌شود

یکی از آیات قرآن کریم که حقیقت زندگی انسان‌های غیر موحد را با بیان تمثیلی برای همگان روشن کرده است، آیه 31 سوره مبارکه حج است: «وَمَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَكَأَنَّمَا خَرَّ مِنَ السَّمَاءِ فَتَخْطَفُهُ الطَّيْرُ أَوْ تَهْوِي بِهِ الرِّيحُ فِي مَكَانٍ سَحِيقٍ؛ و هر كس به خدا شرک ورزد چنان است كه گويى از آسمان فرو افتاده و مرغان (شکاری) او را ربوده‏‌اند يا باد او را به جايى دور افكنده است».

در این آیه انسان مشرک به کسی تشبیه شده است كه دستاويزی ندارد و در فضايی باز معلّق است. در اين‏‌حال يا طعمه كركس می‌شود يا بر اثر تندباد به مكان دور پَرت می‌شود (تسنیم، ج 10، ص 600). این آیه به عبارتی واقعیت زندگی افرادی را که تکیه‌گاهی غیر از خداوند برای زندگی خود انتخاب کرده‌اند، پیش چشمان ما مجسم می‌کند، اندیشه و جهان چنین افرادی همیشه در معرض پریشانی و گسستگی از همه آن چیزی است که به آن دل بستند.

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در تفسیر این آیه چنین نوشته است: در اين جمله مشرک را در شرک ورزيدن و سقوطش از درجات انسانيت، به هاويه ضلالت و شكار شيطان شدنش را به كسى تشبیه کرده كه از آسمان سقوط مى‌كند و عقاب لاشخور او را به سرعت بگيرد و يا باد او را به مكانى (سحيق) يعنى بسيار دور پرتاب كند. اين جمله عطف است بر جمله (تخطفه الطير) و تشبيه ديگرى است از مشركين از نظر دورى از راه حق.

اما مؤمنان در اتصال به الله و ایمان به او، به محکم‌ترین دستگیره‌ها دست یافته‌اند. مؤمنان، حداقل روزی ده بار، ساحت اندیشه خود را از تکیه به غیر او منزه می‌کنند: «أیاک نعبد و أیاک نستعین» تنها بنده تو هستیم و بندگی‌ات را می‌کنیم و تنها چشم امید ما به توست. اهل ایمان با این سرمایه، در حقیقت، روزی ده بار از محکم بودن دستگیره اتصال خود به رب العالمین اطمینان پیدا می‌کنند و خط مشی خود را متواضعانه و در عین حال قاطعانه اعلام می‌کنند و همین به جان و جهان آنها اطمینان و آرامش می‌بخشد.

در چنین جهانی است که یک ذکر «سبحان الله» برتر از مُلک سلیمان می‌شود. در چنین جهانی است که معنای سخن امام زین العابدین(ع) را می‌فهمیم که  اگر آنچه بین مشرق و مغرب است از میان برود و کلام الهی(قرآن) با تو باشد، بیمی به خود راه نده.

كامله بوعذار، خبرنگار ایکنا خوزستان