دومین روز مسابقات قرآن خراسان رضوی به روایت ایکنا/ وقتی همهمه مانع تمرکز متسابقان می‌شود
گروه فعالیت‌های قرآنی: سی و هشتمین دوره مسابقات قرآن خراسان رضوی دومین روز خود را در حالی پشت سر گذاشت که برخی متسابقان از تغییر زمان تعدادی از مسابقات گله‌مند بودند و از طرفی به جهت وجود همهمه در فضای سالن برگزاری، متسابقان تمرکز نداشتند و دچار استرس می شدند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، سی و هشتمین دوره مسابقات قرآن کریم خراسان رضوی در حالی از شامگاه سه شنبه، 25 آبان‌ماه به میزبانی شهرستان قوچان آغاز شد که علی‌رغم تلاش مسئولان اداره کل اوقاف و امور خریه استان برای برگزاری هرچه بهتر این مسابقات، اما با حواشی و حرف و حدیث‌هایی روبه رو بود.
حواشی که با کمی دقت از همان مراسم افتتاحیه و حتی در طول مسیر انتقال متسابقان به محل برگزاری مسابقات یعنی شهرستان قوچان خود را نشان داد و در ادامه نیز به محل خوابگاه‌ها و اسکان و عدم رضایت تعدادی از شرکت‌کنندگان کشیده شد.
وجود این نارضایتی در همان روز آغاز مسابقات به گونه‌ای بود که با اعتراض برخی از متسابقان به کمبودها، کاستی‌ها و ضعف‌ها به گفته خود شرکت‌کنندگان در برخی موارد با بی‌توجهی مسئولان اوقاف و در برخی دیگر از موارد با تلاش برای رفع آن و یا حتی حق دادن به مخاطبان و راضی کردن آن‌ها با این عنوان که از شهرستانی با امکانات کم مانند قوچان نباید توقع امکاناتی مانند آنچه که در مشهد است را داشته باشند، سپری شد.
ادامه برخی از این حواشی به روز دوم برگزاری مسابقات نیز در نوع خود قابل توجه است، از وجود صدای اضافه در فضای مسابقات تا فاصله زیاد میان محل اسکان و محل تغذیه نمونه‌هایی بود که در روزهای بعد هم رفع نشد و مورد تذکر شرکت‌کنندگان بود.
27 آبان‌ماه و همزمان با روز دوم برگزاری مسابقات در مسجد مهدیه، متسابقان آقا در رشته حفظ 5 و 10 جزء با انتخاب آیات به صورت قرعه یکی یکی در جایگاه حاضر می‌شدند و از حفظ به تلاوت قرآن می‌پرداختند.
وجود بی‌نظمی و صدای اضافه در فضای محل برگزاری مسابقات
در همین حین برخی از متسابقان نیز در همان فضای مسجد به تمرین حفظیات خود و صحبت با یکدیگر مشغول بودند و این امر همهمه و سر و صدا ایجاد کرده بود به گونه‌ای که به نظر نمی‌رسید که در سالن مسابقات حضور داری. شاید اختصاص مکانی ویژه به کسانی که در حین مسابقات قصد تمرین و یا استراحت کوتاهی را دارند، باعث رفع این مسئله می‌شود.
در این زمینه سید حمیدرضا جاوید شفیعی، متسابق 19 ساله رشته حفظ پنج جزء از مشهد در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به اینکه مدت زمان برگزاری این دوره از مسابقات قرآن نسبت به سال‌های گذشته افزایش یافته است، عنوان کرد: قبلا مسابقات طی دو و یا نهایت دو روز و نصف برگزار می‌شد، اما امسال سه روز برای آن تعریف شده است.
دو مرحله شدن مسابقات رشته حفظ
وی با بیان اینکه مسابقات قرائت سه مرحله مقدماتی، نیمه نهایی و فینال داشت، ادامه داد: امسال مسابقات حفظ را مانند مسابقات کشوری و بین‌المللی دو مرحله‌ای کردند که یک مرتبه مرحله مقدماتی به عنوان شرط ورود بود که یا متسابق حذف یا وارد مرحله مسابقات می‌شد و بعد هم یک مسابقه نیمه نهایی بود که 27 آبان‌ماه برگزار شد.
جاویدشفیعی با بیان اینکه شرکت‌کنندگان رشته حفظ در یک مدرسه نمونه دولتی اسکان داده شده‌اند که وضعیت و فضای نسبتا خوبی دارد و ما هم خیلی پرتوقع نیستیم، گفت: شرایط تغذیه هم مناسبت است اما اگر امکان صرف نهار و شام مانند صبحانه در محل اسکان به جای رفتن به تالار پذیرایی که در مکانی دورتر از محل اقامت است، فراهم می‌شد، بهتر و مورد رضایت بیشتر بود تا با آسودگی به استراحت و تمرین برسیم.
وی با بیان اینکه در محل اسکان ما نماز جماعت برپا می‌شود، اظهار کرد: روز 25 آبان‌ماه که برای شرکت در مسابقات افتتاحیه از مشهد حرکت کردیم به جهت وضعیت نامناسب اتوبوس و قدیمی بودن آن که در وسط راه خراب هم شد، اذیت شده و دیرتر به قوچان رسیدیم.
اتلاف وقت متسابقان در فاصله حضور در شهرستان قوچان و آغاز مراسم افتتاحیه
این متسابق رشته حفظ پنج جزء، بیان کرد: از طرفی فاصله زمانی میان ورود به شهرستان قوچان تا آغاز مراسم افتتاحیه را به جهت نبود برنامه مشخص و به نظرم آماده نشدن محل اسکان از دست داده، منتظر شدیم و بیکار بودیم.
شفیعی ادامه داد: محل اسکان متسابقان رشته ادعیه و قرائت در مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای بود و مثل اینکه اذیت شدند، البته روز اول مسئولان با پرس و جو در مورد کاستی‌های موجود برای رفع آن در حد توان تلاش کردند و برای ما هم قرار شد موقع برگشت اتوبوس مناسب تهیه کنند.
وی با بیان اینکه اطلاع‌رسانی مسابقات کمی ضعیف است، رشته اصلی خودرا حفظ 10 جزء عنوان کرد و ادامه داد: بنا به دلایلی امسال رشته حفظ پنج جزء را انتخاب کردم؛ امسال برای نخستین مرتبه است که رشته حفظ 10 جزء مرحله کشوری هم دارد اما من تا روز مسابقه از آن اطلاع نداشتم، از طرفی برای حضور در مرحله کشوری حداقل یک نفر و حداکثر سه نفر از میان متسابقانی که امتیاز مورد نظر را کسب کنند، در رشته من مجاز می‌شوند.
حضور داوران به روز در مسابقات قرآن خراسان رضوی
وی با بیان اینکه وضعیت اسکان حفاظ نسبت به قراء بهتر و برای مسابقاتی در سطح استان خوب بود، افزود: برای داوری هم هر ساله اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان سعی می‌کند تا از بهترین داوران کشوری و بین‌المللی استفاده کند و در این دوره هم به روزترین و بهترین داوران حضور دارند.
این متسابق رشته حفظ پنج جزء، ادامه داد: البته برخی از کسانی هم که به داوری‌ها اعتراض دارند، طبق آیین‌نامه می‌توانند همان یک ساعت اول بعد از مسابقه فرصت ارائه تقاضا برای بازبینی فیلم و تجدید نظر دهند.
وی با بیان اینکه امسال برگزاری مسابقات رده سنی بالای 18 سال به اوقاف و زیر 18 سال هم به آموزش و پرورش سپرده شده است، گفت: البته برخی از کسانی که سنشان به 18 نرسیده است و باید به در مسابقات آموزش و پرورش شرکت کنند از این تقسیم بندی ناراضی هستند چون اعتبار مسابقات قرآن اوقاف بیشتر است.
از طرفی به گفته مسئولان اوقاف برنامه‌های جنبی مختلفی با محوریت سبک زندگی و آموزه‌های قرآنی برای متسابقان و هم برای انتقال شور قرآنی به سطح شهرستان قوچان در نظر گرفته شده است که شاید بتوان از جمله اقدامات مناسب دانست که می‌تواند برای آینده بهتر هم شود.
حضور کودکان در محل مسابقات
محل برگزاری مسابقات بانوان در روز دوم نیز، آرامگاه آقا نجفی قوچانی بود که در زمان برگزاری مسابقات رشته‌های حفظ پنج و 10 جزء به این مکان رسیدیم؛ اولین موضوعی که در این محل خودنمایی می‌کرد، صدای همهمه ناشی از گفت‌و‌گوی دو یا چند نفره متسابقان و یا کودکانی که به همراه مادران شرکت کننده خود در مسابقات حاضر شدند، بود که بدون شک تمرکز متسابق را برهم می‌زد و باعث می‌شد تا داوران چندین بار سؤال خود را تکرار کنند.
البته شاید با برنامه‌ریزی و صرف هزینه‌ای اندک بتوان برای کودکانی که به همراه مادران در این مسابقات حضور دارند در قالب در نظر گرفتن مربیانی برای مراقبت و سرگرم کردن آن‌ها، حداقل در چند ساعت برگزاری مسابقات اقدام مناسبی برای تمرکز متسابقان مادر انجام داد.
افزایش زمان برگزاری مسابقات نسبت به سال‌های قبل؛ معضلی برای بانوان متأهل
برخی از بانوان شرکت‌کننده از بیشترشدن زمان مسابقات امسال نسبت به سال‌های گذشته گله‌مند بودند به طوری که تعدادی از آن‌ها که متأهل و دارای فرزند کوچک بودند به گواهی دوستانشان بعد از شرکت در مسابقه رشته خود محل اسکان را ترک و به منازل و شهرستانشان بازگشته بودند.
از دیگر کاستی‌ها و حواشی روز دوم برگزاری مسابقات نبود استاد راهنما برای بانوان در رشته‌های مختلف حفظ بود. حتی به گفته خود متسابقان در روز اول نیز برای دیگر رشته‌ها به ویژه قرائت نیز کسی به عنوان استاد راهنما که بتواند متسابقان را هدایت کند، وجود نداشته است.
نبود استاد راهنما در هیچ رشته‌ای برای بانوان در مسابقات
یکی از متسابقان بانوی در رشته حفظ که تمایلی برای عنوان کردن نام خود نداشت، دراین باره گفت: اگر فردی به عنوان استاد راهنما در محل مسابقات حاضر باشد، ضمن کاهش استرس، می‌توانیم معایبی را که داوران گوشزد می‌کنند به شکل جدی و کامل و از روی فرصت از آنان پرسیده و برای رفع آن اقدام کنیم تا برای همیشه در ذهمنمان نقش بندد، در صورتی که با نبود این استاد تنها داوران تذکری داده و عبور می‌کنند.
این در حالی است که محمدحسین سبزعلی و جواد رجایی، از اساتید قرآنی مسئولیت استاد راهنمایی متسابقان رشته حفظ آقایان را بر عهده داشتند. حال باید اندیشید که این دوگانگی در قراردادن استاد راهنما برای آقایان و عدم حضور آن برای بانوان به چه علت است؟ آیا کسی برای این مسئولیت وجود نداشته است و یا موضوع دیگری است؟
همچنین آقایی و ایزدی از دیگر متسابقان این دوره از مسابقات نیز مواردی مانند میزبانی ضعیف، برنامه‌ریزی نامناسب، نبود خوابگاه مناسب و دارای امکانات بهداشتی، جابجایی چند باره مکان برگزاری مسابقات رشته حفظ بانوان، تغییر زمان برگزاری برخی رشته‌ها و برگزاری مسابقات مقدماتی رشته حفظ در محل نمازخانه بسیار سرد و تاریک را از دیگر کاستی‌های این مسابقات دانستند.
عدم ضرورت انجام مسابقه در مرحله حذفی برای رشته حفظ
علاوه بر این برخی بانوان متسابق رشته حفظ معتقد بودند انجام مسابقه و قرعه‌کشی برای مرحله حذفی اهمیتی نداشت، زیرا عملا همه به مرحله بعدی راه یافتند و تنها وقت متسابقان گرفته شد که همین کارها سبب طولانی شدن زمانی برگزار مسابقات می‌شود.
عده دیگری از بانوان قرآنی نیز خواستار برگزاری زودتر مراسم اختتامیه شدند تا بتوانند هر چه سریع‌تر به شهرستان خود بازگردند. همچنین تعدادی از بانوان متسابق با فرزندان خردسال و بعضا شیرخوار خود در مسابقات حاضر شده بودند که سرد بودن آب محل اسکان، دوری مکان مسابقات و اسکان با توجه به وضعیتی که داشتند، برایشان مخاطره‌آمیز بود.
در این زمینه منیره حسین‌زاده، متسابق رشته حفظ 10 جزء قرآن کریم از مشهد با بیان اینکه داوری‌ها در سطح خوبی بوده است، ابراز کرد: به نظرم اداره کل اوقاف تمام تلاش خود را برای حضور بهترین داوران بانو در این دوره از مسابقات انجام داده است.
وی با بیان اینکه بالاخره امکانات شهرستان کوچکی مانند قوچان کمتر از یک شهر بزرگ و مرکز است، افزود: شاید از آن جهت که سطح مسابقات کشوری بسیار بالاست و بهترین امکانات برای شرکت‌کنندگان در نظر گرفته می‌شود لذا برخی برای مسابقات استانی نیز توقع بیشتری دارند.
برپایی شور قرآنی در شهرستان قوچان
حسین‌زاده با بیان اینکه این دوره از مسابقات دارای نقاط ضعف و قوتی است، گفت: از جمله نکات مثبت این مسابقات برپایی شور قرآنی در این شهرستان است، البته از مراسم افتتاحیه استقبال چندانی نشد اما با توجه به تبلیغاتی که در سطح شهرستان قوچان انجام شده است و افزایش آن حتما شاهد حضور بیشتر مردم در مراسم اختتامیه خواهیم بود، همانگونه که در سال‌های قبل این تجربه در شهرستان‌هایی مانند نیشابور ثابت شد.
این متسابق رشته حفظ 10 جزء عنوان کرد: درست است که این گونه مسابقات در سطح شهر مشهد راحت تر برگزار می‌شود و مورد استقبال مخاطبان بیشتری قرار می‌گیرد، اما میزبان شدن شهرستان‌های مختلف و حضور قرآن در فضای این نقاط نیز اهمیت و ارزش بیشتری برای قرآنی کردن این فضا دارد و البته کار دشوارتری هم هست.
توجه به این نکته نیز خالی از لطف نیست که چنین مسابقاتی با گسترگی بسیار و البته انتقال مکان برگزاری آن به شهرستان هماهنگی، برنامه‌ریزی و هزینه بسیاری را می‌طلبد که بی‌شک مسئولان اوقاف خراسان رضوی تلاش مستمری را برای برگزاری آن انجام داده‌اند اما باید قبول کرد کاستی‌‌هایی هم وجود دارد که باید رفع شده و در شأن جامعه قرآنی به آنان توجه شود تا برخی افراد از این فضاها دوری نکنند.
اوقاف عزیز به هر شکل که صلاح می داند عمل می کند که واقعا جای تقدیر دارد. اما متوجه نشدم چرا برای ایجاد شور قرآنی باید مسابقات حساس استانی را به شهرستان تابعه ببرند؟ مگر محافل گوناگونی توسط اوقاف در شهرستانها برگزار نمی شود؟ آیا آن محافل شور قرآنی به همراه نداشته است؟ احتمالا اینجانب معنی شور قرآنی را نمی دانم. 
