دعا مؤثرترین راه ارتباط انسان با خداوند است
صاحب تفسیر مشکاة گفت: دعا بهترین، مؤثرترین و مفصل‌ترین راهکار ارتباطی انسان با خداوند است.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، محمدعلی انصاری، صاحب تفسیر مشکاة و مفسر قرآن، در نشست مجازی که امروز، 8 فروردین‌ماه، با موضوع «آداب دعا در پیشگاه خداوند سبحان» برگزار شد، اظهار کرد: از ویژگی‌هایی که در دعا بیان می‌شود، تفسیر دعایی قرآن است که در مکاتب اهل بیت(ع) بسیار دیده می‌شود. یکی از این مکاتب صحیفه سجادیه است که امام سجاد(ع) به صورت موکدا به نیایش خداوند در قالب دعا پرداخته است. دعا از ژرفای روح انسان برمی‌خيزد و عجين با عرفان و شکسته بالی است و همچنین عواطف خفته را بيدار می‌کند و حلقه واسطی ميان انسان و خداوند است. افزون بر آن، دعا روش تعليمی نابی است که آيين زندگی آرمانی و آداب پسنديده اخلاقی را ارائه می‌دهد.
وی تصریح کرد: دعا بهترین، مؤثرترین و مفصل‌ترین راهکار ارتباطی انسان با خداوند است. زیرا خداوند در آیه پایانی سوره «فرقان» در این‌باره فرموده است: «قُلْ مَا يَعْبَأُ بِكُمْ رَبِّي لَوْلَا دُعَاؤُكُمْ ۖ فَقَدْ كَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ يَكُونُ لِزَامًا؛ بگو: اگر دعایتان نباشد پروردگارم به شما ارجی ننهد، پس شما که قاطعانه آیات خدا و پیامبرش را تکذیب کردید، [کیفر این تکذیب برای همیشه] ملازم خواهد بود.» منظور خداوند از این آیه این است که انسان بدون دعا بهایی ندارد و عبادت او روحی ندارد. زیرا دعا روح عبادت و بندگی است و همچنین عبادت انسان بدون دعا روح ندارد.
انصاری بیان کرد: از بخش‌های عمده معارف اهل بیت، دعا و آموزش آداب دعا در درگاه بندگی خداوند است. حال این دعا در مکتب اهل بیت(ع) دارای 4 ادب است. اولین ادب این است که دعا باید تعظیم، حمد و تسبیح خداوند را به همراه داشته باشد که این امر در دعاهای کمیل و عرفه به خوبی نمایان شده است. دومین ادب در خصوص اقرار و اعتراف در پیشگاه خداوند است، زیرا انسان باید به جایگاه خود در مقابل هستی عالم اعترف کند و بعد طلب خود را بیان نماید. مورد سوم این است که انسان حقارت خود را بپذیرد و در درگاه خداوند اعتراف کند. خداوند هم در آیه 15 سوره «فاطر» فرموده است: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ؛ ای مردم، شما همه به خدا فقیر و محتاجید و تنها خداست که بی‌نیاز و غنی بالذات و ستوده صفات است.»
این مفسر قرآن افزود: چهارمین مورد این است که انسان بعد از گذر از این سه مرحله، نیازمندی و حاجت خود را به‌صورت صریح در درگاه خداوند طلب کند. لازم به ذکر است که اگر این چهار ادب در دعا وجود داشته باشد در واقع ناب‌ترین و عالی‌ترین نوع عشق‌بازی با خداوند صورت گرفته است که این عالی‌ترین مناجات عاشقانه به صراحت در مناجات‌های سیدالعابدین(ع) مشاهده می‌شود.
وی اظهار کرد: خداوند می‌تواند بدون وجود واسطه‌های خیر و مجراهای فیض نیز نیاز حاجت‌خواهان را برآورده كن. اما همان‌طور كه در عرصه طبیعت، به واسطه آب انسان‌ها را حیات می‌بخشد و سیراب می‌كند؛ در عرصه شریعت هم نیز فیض حیات‌بخش خود را از طریق این بزرگان به انسان‌ها می‌رساند. بنابراین سرمنشأ فیض، خداوند است؛ اما حضرت او گاهی فیض خود را به‌طور مستقیم به بنده‌ای می‌رساند و گاهی انسان‌ها را از طریق مجراهای فیض از الطاف خویش بهره‌مند می‌سازد. حال، اگر انسان‌ها از طریق مجراهای فیض الهی یعنی انبیاء و اولیای خداوند حاجت‌روا شوند، بیش از پیش به شخصیت و منزلت ایشان پی می‌برند و امید است كه ایشان را الگوی فكر و عمل خود قرار دهند تا به سعادت بر‌سند. بنابراین، این بزرگان از حاجت‌روا كردن كسانی كه به آن‌ها مراجعه می‌كنند، هدف والاتری را در نظر دارند و آن، هدایت مؤمنان به سوی خداوند است.
انتهای پیام
