ثبت عود در یونسکو نمایشگر پیشینه موسیقایی ماست

بهروز وجدانی، پژوهشگر حوزه مردم‌‌شناسی و هنرهای سنتی، در گفت‌و‌گو با ایکنا با بیان اینکه موسیقی در تمام تقسیم‌بندی‏‌های موجود در اسناد و مدارک یونسکو در بخش میراث فرهنگی ناملموس جای می‌گیرد، گفت: این باور اشتباهی‌ است که موسیقی را فقط به عنوان یک هنر در زندگی تلقی می‌کنیم. موسیقی عنصری فرهنگی است که در تمام طول تاریخ و در تمام نقاط جغرافیایی کشور وجود دارد.

وی با تأکید بر این که موسیقی همواره بخش بسیار مهمی از فرهنگ و هنر ایران بوده است، افزود: پیشتر هنر و مهارت‌های سنتی ساختن و نواختن دوتار از هنرهای اصیل ایرانی در سازمان یونسکو به ثبت رسید و اخیرا نیز پرونده عود یا بربط در فهرست میراث ناملموس یونسکو به نام ایران و سوریه ثبت جهانی شد. از آن جایی که ثبت هر پدیده‌‌ای به صورت جهانی از ارزش بالایی برخوردار است، این پیام به جهانیان صادر می‌شود که ایران با پیشینه کهن از قدیم‌الایام به حوزه موسیقی نگاه ویژه‌ای داشته و بزرگان و صاحب‌نظران بسیاری از کشورمان در سطح ملی و بین‌المللی به دنیا معرفی شده‌اند.

وجدانی با بیان این که ثبت جهانی هر اثری ارزشمند است و باعث حفاظت و حراست از آن می‌‌شود، ادامه داد: ایران در بسیاری از زمینه‌ها از جمله موسیقی صاحب فرهنگی غنی است که با به ثبت رساندن عناصر آنها می‌تواند در پرتوی جهانی این ادعا را ثابت کند.

این پژوهشگر حوزه مردم‌‌شناسی و هنرهای‌ سنتی با اشاره به اقدام مثبت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در به ثبت رساندن ساز عود، ادامه داد: چنین تلاش‌هایی در عرصه جهانی در نهایت منجر به محافظت و نگهداری از گنجینه‌‌های فرهنگ و هنر ناملموس ملت ایران می‌شود و این بسیار ارزشمند است.

وجدانی همچنین با بیان این که با به ثبت رسیدن یک اثر تمام جهان نیز با ارزش بودن آن را درک و دریافت می‌کنند، اظهار کرد: با به ثبت رسیدن ساز عود در یونسکو جهانیان به خوبی دریافته‌اند که موسیقی همیشه برای ایرانیان هویت‏ساز و فرهنگ‏ساز بوده و بخشی از هویت ملّی، منطقه‌ای و قومی ما را تشکیل می‏‌داده است.

وی در پایان با بیان اینکه وقتی به آثار میراث فرهنگی ناملموس در عرصه جهانی که متولی آن یونسکو است نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که بیشترین آثار ثبت شده در میراث فرهنگی ناملموس در ابعاد جهانی مربوط به موسیقی است، افزود: با توجه به این که وزارت میراث فرهنگی با ثبت جهانی عود کار ارزنده‌ای را انجام داده است باید از این زمان به بعد برای حفاظت از هر اثری که ثبت جهانی می‌‌شود برنامه‌‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت نیز در نظر داشته باشیم.