محمود گبرلو، کارشناس سینما و تلویزیون در گفتوگو با ایکنا با اشاره به نامگذاری امروز؛ بیست و پنجم ذیالحجه به نام روز خانواده گفت: سینمای ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برای مدتی سردرگم بود و سیاستهایی مشخص پیرامون تولیدات نداشت اما بعد از گذشت مدتی با روی کار آمدن مدیران جدید، تصمیمات جدید گرفته شد تا سینما با آن چیزی که قبل از انقلاب بود، فاصله گیرد. فاصلهگیری سینمای پس از انقلاب تنها به تولیدات غیراخلاقی خلاصه نشد، بلکه تلاش شد از آثار به اصطلاح روشنفکرانه هم نیز دوری شود.
وی افزود: تصمیمگیریهای مدیران سینمایی پس از انقلاب روی یک اصل ویژه استوار بود آنهم اینکه، فیلمها بر پایه مبانی اسلامی و انقلابی شکل گیرد. در این میان خانواده به صورت ویژه مورد نظر مسئولان سینمایی قرار گرفت. در این راستا برنامهریزیها به گونهای بود که تمام اعضای خانواده بتوانند به راحتی آثار را در سالنهای نمایش مشاهده کنند. با تغییراتی که در تفکرات مردم به وجود آمد و آنها خواستار اشاعه اندیشههای دینی و انقلابی شدند سینماها نیز به سمت این موضوعات سوق پیدا کرد و مردم هم طبیعتاً از آن استقبال کردند.
گبرلو ادامه داد: دلیل دیگری که باعث شد مردم در دهه ۶۰ به صورت خانوادگی به سینما آیند آغاز جنگ تحمیلی بود چون با وقوع جنگ، جوانان کمتر علاقه داشتند تا به صورت شخصی به سینما بروند و ترجیحشان این بود با خانواده فیلمهای سینمایی را تماشا کنند پس از جنگ، نسل جوان نیاز به سرگرمی پیدا کرد برای همین تولید فیلمهای اکشن آغاز شد ولی در در این تولیدات نیز همیشه خانواده یکی از محورهای قصه بود.
وی با بیان اینکه در ادامه سینما به سمت آثار خارجی متمایل شد، تاکید کرد: با گذر زمان مسئولان سینمایی دریافتند میشود با فیلمهای خارجی خانوادهها را به سینماها کشاند البته تلاش شد آثاری در این رابطه انتخاب شود که مناسب تفکر و اندیشههای کشور اسلامی ما باشد. به هر حال پس از مدتی مدیران و سینماداران به این نتیجه رسیدند که باید برای کشاندن مردم به سینما همه اقشار خانواده را مد نظر قرار داد یعنی آثاری که به طور ویژه نسلی خاص را مدنظر قرار داده باشد. برای مثال فیلمهایی که در آن به معضلاتی نظیر اعتیاد که جوانان را تهدید میکرد توجه شود همچنین ساخت فیلم اکشن که مخاطب آن جوانان بودن رشد محسوسی پیدا کرد.
گبرلو با بیان اینکه با گرایش فیلمسازان به سمت تولیدات غربی، سینما با فیلمهای خانوادگی فاصله گرفت، گفت: با گذر زمان برخی از فیلمسازان تحت تاثیر سینمای غرب به سمت آثار فیلم فارسی مدرن روی آوردند. همین اتفاق باعث شد خانوادهها دیگر، تولیدات مدنظرشان را در سینماها نبینند پس به مرور از آن فاصله گرفتند.
وی درباره نقش تلویزیون هم چنین گفت: صداوسیما نیز دقیقاً همان راه سینما را پیش گرفت. یعنی در ابتدای انقلاب به سمت تولیدات خانوادگی روی آورد و مردم نیز به صورت چشمگیری از آثار استقبال به عمل آوردند زیرا سلیقهها و مشکلات خود را در آن تولیدات مشاهده میکردند، حتی برخی از آثار برای آنها گرهگشایی نیز داشت. موفقیت آثار تلویزیونی به اندازهای بود که هنگام پخش سریالهای تلویزیونی خیابانها خلوت میشد اتفاقی که نمونه آن را در سینما ندیدیم.
این کارشناس فراگیر شدن ماهواره در خانوادهها عاملی دیگر برای افول مخاطبان سینما و تلویزیون توصیف کرد و گفت: با آمدن ماهوارهها به منازل و همچنین شبکه نمایش خانگی مخاطب نیازهای خود را در آن رسانهها جستجو کرد. همین موضوع باعث افت محسوس مخاطبان سینما و تلویزیون شد. دوری مردم از رسانه ملی و سینما با فراگیر شدن پلتفرمها شدت بیشتری گرفت، چون مخاطب متوجه شد میتواند نیازهایی که در سینما و تلویزیون نمیتواند برآورده کند در پلتفرمها قابل دسترس است.
این کارشناس رسانه اضافه کرد: دو عامل دیگر را برای افول سینما و تلویزیون میتوان متصور شد. ابتدا اینکه با مشکلات اقتصادی که برای توده مردم پیش آمد دیگر امکان سینما رفتن برای بسیاری از خانوادهها از بین رفت. همچنین تولیدات تلویزیون به دلیل رویکردهای ایدئولوژیک و دور از خواست مردم مخاطب خود را از دست داد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا سینما هماکنون عاملی جهت تخریب فرهنگ خانوادهها شده است، جواب داد: قبول دارم سینما میتواند همچون شمشیر دولبه عمل کند اما همیشه نه تنها در ایران بلکه در جهان با وجود سینماگران متفکر سینما در جهت رشد فرهنگی جامعه حرکت کرده است هرچند آسیبهایی نیز به واسطه برخی آثار ناشایست دیده شده است.
این کارشناس برای بهبود وضعیت سینما پیشنهاد کرد: برای اینکه سینما مجدد شاهد حضور خانوادهها باشد باید گردش اقتصادی در آن به شکل صحیح انجام شود. در سینمای ما پس از انقلاب رسم بوده دولت حامی مالی آثار نمایشی باشد برای همین سازندگان تلاش کردند با کارهایشان رضایت دولتمردان را فراهم کند. همین عامل سبب شده تولیدات از مردم فاصله گیرند، بنابراین اگر بتوان شرایطی پیش آورد تا سینما خود بتواند هزینههایش را توسط آثار تولیدی برآورده کند آنگاه فیلمها به سمت نیازهای مردم سوق پیدا خواهد کرد و طبیعتاً خانوادهها نیز به تولیدات اینچنینی روی خوش نشان خواهند داد.
گبرلو در پایان گفت: سینما باید بتواند همه سلیقهها را تامین کند اما اگر بخواهیم با همین منوال ادامه دهیم و تهیهکنندهها به واسطه دولتی بودن بدون دغدغه مالی بخواهند کارهای دور از خواست مردم را تولید کنند وضعیت بدتر از این خواهد شد به ویژه با رایج شدن آثار خارجی و سهلالوصول بودن آن، گرایش به سمت تولیدات اینچنینی بیشتر شده و در نتیجه مردم بیش از گذشته است از سینما و تلویزیون دور شوند.
انتهای پیام