ضعف در شناسایی ۹۰ درصد مبتلایان به HIV / برنامه‌های مبارزه با ایدز بازنگری شد

به گزارش خبرنگار ایکنا، علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، امروز 11 آذرماه، در همایش مجازی روز جهانی ایدز با اشاره به شناسایی ۴۱ هزار و ۸۷۶ نفر فرد بیمار مبتلا به HIV در کشور، اظهار کرد: حدود ۱۹ هزار و ۴۶۹ مرگ نیز به واسطه این بیماری ثبت شده است.

رئیسی با تأکید بر اینکه ضعف کشور در شناسایی ۹۰ درصد مبتلایان به HIV مشهود است، گفت: باید حدود ۵۴ هزار بیمار را شناسایی می‌کردیم، ولی کل شناسایی ما کمتر از این عدد است؛ در همین راستا اقدامات و برنامه‌های مبارزه با ایدز در ماه‌های گذشته بازنگری شده است.

وی بیان کرد: بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار خدمت عقب افتاده بود که با یک ضرب‌العجل فوری برای اجرای برنامه‌ها اقدام شد تا نه از شیوع عفونت ایدز و نه از پاندمی کووید۱۹ غافل نشویم.

معاون وزیر بهداشت تأکید کرد: امروز در دهکده جهانی زندگی می‌کنیم بنابراین نمی‌توان تصور کرد که ایمنی سایر کشور‌ها در اجرای برنامه مبارزه با ایدز به ما ارتباطی پیدا نمی‌کند بر همین اساس باید همبستگی کشور‌ها در مبارزه با این بیماری را دنبال کنیم.

رئیسی با بیان اینکه با وجود تحریم‌ها، سعی کردیم به اقشار آسیب‌پذیر فشار اقتصادی وارد نشود، تصریح کرد: در تأمین کیت‌های تشخیصی ایدز، ابزار مبارزه به اندازه کافی در اختیارمان نبود و به خاطر تحریم‌ها دچار مشکل شدیم.

معاون وزیر بهداشت با اشاره به اهداف برنامه ایدز در ایران براساس عهدنامه ۹۰/۹۰/۹۰، گفت: بر این اساس باید ۹۰ درصد افراد مبتلا به ویروس ایدز شناسایی شوند، همچنین ۹۰ درصد افراد مثبت تحت درمان قرار گرفته و ۹۰ درصد این افراد در مسیر درمان باقی بمانند.

رئیسی با اشاره به ماجرای ابتلای چند نفر به ویروس HIV در لردگان گفت: بیماریابی در لردگان با مشکلات جدی مواجه شده بود، دست‌هایی در کار بود که بیماران شناسایی نشوند و مردم را تحریک کرده بودند که خدمات درمانی و پیشگیرانه را دریافت نکنند. ممکن بود به علت حضور من در بین مردمی که تحریک شده بودند، شهید مدافع سلامت شوم، افرادی در آن منطقه بودند که اهل لردگان نبودند و از بیرون آمده بودند و مدام به شبکه‌های معاند اطلاعات و عکس و فیلم ارسال می‌کردند.

معاون وزیر بهداشت با اشاره به سختی‌های تأمین کیت‌های تشخیص سریع ایدز در زمان تحریم اشاره کرد و گفت: به علت تحریم‌ها کیت‌های تشخیصی را در دبی یا نقاط دیگر نگه می‌داشتند و به ایران نمی‌داند، اما این کیت‌ها وارد کشور می‌شود و برای تشخیص سریع مورد استفاده قرار می‌گیرند. گروه هدف این تست‌ها فقط معتادان تزریقی و افراد تحت پوشش متادون درمانی نیستند، بلکه افرادی هم که رفتار پر خطر دارند نیز باید تست انجام دهند تا بتوانیم میزان بیماریابی را افزایش دهیم.

رئیسی یادآور شد: از سازمان بهداشت جهانی نیز به عنوان یک سازمان مستقل انتظار داریم به عنوان یک اقدام بشردوستانه تحت تأثیر سیاست‌های غلط ترامپ و دوستانش قرار نگیرد و برای تأمین امکانات کافی بیماریابی HIV با ایران همکاری کنند.

 

محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت نیز در این همایش با بیان اینکه هنوز دارو و واکسن مناسبی برای بیماری کووید۱۹ در دنیا پیدا نشده است و باید برای روز‌های سخت‌تر آماده شویم، گفت: همه‌گیری کووید۱۹ آثار سویی بر خدمات جاری سلامت داشته است، دسترسی به خدمات سلامت برای سایر بیماری‌ها نیز کمتر شده است و از هم گسیختگی در ارائه خدمت سلامت بسیار چشمگیر است. پیش‌بینی می‌شود همه‌گیری کووید۱۹، موج‌های پشت سر همی داشته باشد و موج‌های جدید این بیماری در راه است.

گویا در ادامه با بیان اینکه همه‌گیری کووید۱۹ بر افزایش بسیاری دیگر از بیماری‌ها به ویژه ایدز، سل و مالاریا تأثیر داشته است، گفت: این همه‌گیری آثار سویی بر خدمات جاری سلامت در همه کشور‌ها به خصوص HIV و دسترسی به سایر خدمات سلامت ایجاد کرد و از هم گسیخته شدن خدمات درمانی در این رابطه نیز بسیار چشمگیر بوده است.

 

 

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت افزود: همه‌گیری کووید۱۹ باعث ایجاد مشکلات جدی در ارائه خدمات پیشگیری و درمان ایدز در دنیا شده است. هنوز یک پنجم کسانی که مبتلا به HIV هستند از ابتلای خود آگاه نیستند. حداقل یک سوم این مبتلایان در دنیا در مقاطعی خدمات پیشگیری و درمان را رها کرده‌اند و این مسئله به خصوص در میان کودکان و نوجوانان بیشتر از سایر گروه‌های سنی است.

گویا گفت: در سال ۲۰۱۹ حدود ۶۲ درصد مبتلایان جدید اچ آی وی از بین جمعیت‌های فقیر بوده‌اند. برنامه ۹۰/۹۰/۹۰ شناسایی و درمان مبتلایان به HIV حتی قبل از پاندمی کووید۱۹ راکد و عقب افتاده بود. در بسیاری از نقاط دنیا پیشرفت چندانی نداشت. کووید۱۹ باعث شد عوارض سلامتی، اجتماعی و اقتصادی بیماران مبتلا به عفونت شدت HIV پیدا کند. همه جای دنیا شاهد این وضعیت بودیم و آثار بسیار مخربی در کشور‌ها به جا گذاشته است.

وی هشدار داد: اگر HIV و سل در طول پاندمی به درستی مدیریت نشود مرگ‌های این بیماری‌ها در پنج سال آینده دو برابر می‌شود. در بسیاری از مناطق دنیا به خصوص کشور‌های زیر صحرای آفریقا خدمات کاهش آسیب ایدز به شدت آسیب دیده است، تعداد مبتلایان کودک افزایش پیدا کرده و انجام تست HIV کاهش یافته است.

گویا گفت: خدمات سلامت روان در بسیاری از کشور‌های دنیا برای مبتلایان به HIV متوقف شده است. در واقع کووید۱۹ آثار مخربی بر روان این بیماران به جا گذشته و اگر مراقبت نشود آثار جدی‌تری خواهد داشت.

وی ادامه داد: بعد از کرونا بسیاری از خدمات سلامت به اجبار در اختیار کووید۱۹ قرار گرفته است. این مسئله آثار بسیار مخربی بر ابعاد اقتصادی و اجتماعی کشور‌ها گذاشته است. بیکاری و فقر اول سراغ جمعیت‌های فقیرتر می‌رود، این همه‌گیری و آثار سوء اقتصادی آن همچنان در حال افزایش است.

گویا گفت: باید ابتکارات جدیدی در نظر بگیریم وزارت بهداشت نباید تنها باشد. همه سازمان‌ها باید به کمک بیایند سازمان‌های دولتی، غیردولتی؛ مردم نهاد حتی بخش خصوصی باید به کمک وزارت بهداشت بیایند. یکی از تبعات کووید۱۹ کمبود ذخایر دارو‌های اچ آی بوده است، که در کشور‌های فقیر بیشتر دیده می‌شود. مطالعات سازمان ملل نشان داده شش ماه کمبود دارو امکان توقف درمان اچ آی را دو برابر کرده است.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: نیازمند جهش در برنامه مبارزه با ایدز هستیم، به همین علت تصمیم گرفته‌ایم که برنامه پنجم مبارزه با ایدز را اجرا کنیم. همگی دست به دست هم متعهد شده‌ایم به رغم پیامد‌های سنگین کووید۱۹ بر روی بسیاری از برنامه‌های سلامت، اجازه ندهیم هیچ وفقه‌ای در برنامه ایدز، سل، مالاریا و بیمار‌های غیر واگیر رخ دهد.

گویا با بیان اینکه دسترسی چند ماهه به دارو‌های HIV برای این مبتلایان یکی از برنامه‌های وزارت بهداشت در ماه‌های گذشته بوده است، اظهار کرد: در این مورد نگران سلامت روان این مبتلایان هستیم و به سازمان بهداشت جهانی نیز اعلام کردیم باید حق انتخاب را به کسانی بدهیم که با HIV زندگی می‌کنند. نمی‌شود به سادگی ارتباط با فرد HIV مثبت را فقط به ارائه دارو  محدود کرد. این افراد نیازمند این هستند که رو در رو با آن‌ها صحبت شود و خدمات سلامت روان دریافت کنند و بیش از سایر مردم در این شرایط به خدمات سلامت روان نیاز دارند.

وی تأکید کرد: به هیچ وجه نباید مسئله سلامت روان مبتلایان به اچ آی وی را دست کم گرفت. فقط تجویز دارو برای چند ماه کافی نیست. باید به هر دو جنبه جسمی و روانی این بیماری توجه کنیم. سازمان بهداشت جهانی هم به این نتیجه رسیده است که بی‌توجهی به این مسئله تبعات جبران ناپذیر دارد.

 

 

گویا گفت: دارو‌های جدیدی برای پیشگیری از HIV به خصوص برای زنان آمده است که تزریقی هستند و اثرات طولانی تا هشت هفته دارند و می‌توانند تأثیر پیشگیرانه مناسبی داشته باشند. این دارو‌ها در کاهش ابتلا به ایدز به خصوص در خانم‌ها اثر دارد.

وی افزود: برای کودکان، زنان، نوجوانان و جمعیت‌های کلیدی آسیب‌پذیر باید اقدامات زیادی در جهت پیشگیری و درمان انجام دهیم. باید همکاری با جامعه مدنی را در این زمینه گسترش دهیم و بیش از پیش برای پیشگیری سرمایه‌گذاری کنیم.