توجه جدی به تعامل شیعه و سنی در مقابله با تشیع انگلیسی

به گزارش ایکنا از هند؛ نشست «نقش حوزه‌های علمیه شیعه در حفاظت و گسترش مذهب اهل بیت(ع)» روز شنبه، 19 بهمن با حضور علی چگنی، سفیر ایران در هند، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه ایران، حجت‌الاسلام مهدی مهدوی‌پور، نماینده ولی فقیه در هند، حجت‌الاسلام شاکری، نماینده جامعة المصطفی(ص) العالمیه در دهلی و علمای هندوستان در سالن اجتماعات خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در هند برگزار شد. همچنین مفتی مکرم، امام مسجد فتح پوری دهلی و شیخ ممتاز، امام جمعه مسجد امامیه دهلی نیز در این مراسم حضور داشتند.

آیت‌الله اعرافی در این نشست با ابلاغ سلام رهبر معظم انقلاب به مردم هند، بیان کرد: در دیدار با مقام معظم رهبری، از ایشان سؤال شد که میراث هند چه میزان است؟ رهبری با احاطه بسیار مناسب از بسیاری از علمای هند سخن گفتند و بر اهمیت تاریخ حوزه‌های علمیه هند، آثار تولید شده توسط این علما در سرزمین هند که افتخارات بزرگی را در طول تاریخ داشته و ارتباط با اسلام یکی از فعالیت‌های مردم این کشور بوده است، تأکید کردند.

 وی با یادآوری خدمات و زحمات شهید سلیمانی اظهار کرد: وی رنج‌ها و ملالت‌های بسیاری کشید تا اسلام بار دیگر نورافشانی کند.

آشنایی با تاریخ حوزه

اعرافی از سیاستمداران و صاحبان منصب هند که با رویکرد وحدت اسلامی،‌ تلاش کردند، یاد کرد و گفت: این افراد به دین اسلام و تشیع روی خوش نشان دادند. در همین راستا حوزه علمیه برای آن که بتواند به نیاز دنیای امروز جواب دهد باید با اصالت و تاریخ پرافتخار خود آشنا شود.

وی با بیان اینکه حوزه، نامی کوتاه است، ولی در تابلوی این نام کوتاه، تاریخی بسیار بزرگ وجود دارد، ادامه داد: همواره به طلاب توصیه می‌کنم که تاریخ حوزه را بخوانید و از گذشته آن اطلاع یابید تا هویت این مکان را باور کرده و به آن افتخار کنید.

اعرافی اظهار کرد: ما مدعی نیستیم که حوزه‌ها در طول 1400 سال ضعف و نقصی نداشتند، ولی ادعا داریم که این نهاد آنچنان افتخاری آفریدند و به بشریت و اسلام خدمت کردند که قابل توصیف نیست.

وی از سفر به اروپا و بازدید از دانشگاهی که 200 سال سابقه داشت یاد و بیان کرد: در این مکان تلاش دانشگاهیان برای نمایان کردن تاریخ 200 ساله بسیار اثرگذار بود. این در حالی است که دانشجویان ما در حوزه و جامعة المصطفی العالمیه‌ای درس می‌خوانند که 1400 سال سابقه دارد.

اعرافی اظهار کرد: ستاره‌های درخشانی از این حوزه برخاسته‌اند که در همه علوم شهره هستند و در علوم الهی کتاب‌های بسیاری تولید شه است تا بشر را با معارف الهی آشنا کند. حوزه علمیه ایران درخت تناوری است که ریشه در اعماق تاریخ دارد و شاخ و برگ آن همه عالم را روشن کرده است.

وجود افراد فاضل در حوزه‌های علمیه

وی با اشاره به اینکه حوزه علمیه قم در قرن اخیر نیز درخشش بسزایی داشته است،‌ افزود: عالم در شعاع این نور،‌ معنا و اخلاق را فراگرفت و این تازه ابتدای فعالیت حوزه علمیه است. باید این تاریخ را به طلاب بشناسانیم.

اعرافی گفت: در جامعه المصطفی بارها گفته‌ام که هند، پاکستان و افغانستان از کشورهای مهم با سابقه تاریخی حائز اهمیتی هستند که باید نوشته و به حوزه‌ها و دانشگاه‌ها معرفی شود. امروزه چند هزار عالم،‌ فاضل و صاحب فکر در حوزه‌های هند وجود دارد و البته با قله مطلوب فاصله داریم.

وی علمای هند را منشأ برکت برای جهانیان برشمرد و ادامه داد: قم در قرن اخیر،‌ قله بزرگ حوزه‌های علمیه در طول تاریخ شد. فعالیت‌هایی در این مرکز روی داد که سابقه نداشت. قم حوزه فقاهت است و بر تاریخ فقاهت برگ‌های زرینی افزوده شده است.

اعرافی اظهار کرد: در صد سال اخیر بیش از 40 فقیه بزرگ و نام‌آور در قم درخشیدند و صدها اثر در حوزه فقه سنتی و معاصر تولید شده است. حوزه فقاهت باید به قله برسد و یکی از ارکان حوزه باید برخورداری از فقاهت اثرگذار باشد. علم اصول و فقه یک سازمان بسیار غنی و مولد فکر است که باید تقویت شده و در حوزه‌های علمیه هند نیز فقیه تربیت شود.

وی به تفاوت حوزه علمیه قم و نجف پرداخت و گفت: این حوزه از بُعد عقلی، فلسفی و کلامی بسیار قوی است؛ البته نجف بسیار عظیم و بزرگ است. با این حال بزرگان فلسفه،‌ حکمت و معرفت عقلی از قم یک دژ استوار در برابر هجوم افکار و فلسفه‌های غیر الهی ساخته‌اند. رشته‌های فلسفی و کلامی و مجلات، مقالات و کتاب‌های کلامی و فلسفی از افتخارات ویژه قم است.

تشیع انگلیسی

مدیر حوزه‌های علمیه ایران، یکی از دستاوردهای جدید بخش خواهران در حوزه علمیه قم را یادآور شد و گفت: حوزه علمیه قم به صورت نظام‌مند در آموزش بانوان ورود پیدا کرده است. از سوی دیگر ارتباط میان مدارس و علمای شیعه و سنی بسیار مهم است؛ ما تشیع انگلیسی داریم که مانع از تعامل با امت اسلام در سراسر جهان است. این رویکرد،‌ روش اهل بیت نیست و سبب ایجاد مشکل برای شیعه و سنی خواهد شد.

اعرافی توضیح داد: راه صحیح این است که شیعه در عقاید خود ایستادگی کند، و در کنار آن، با اهل سنت در تعامل دوستانه قرار گیرد. باید بیش از هر زمان دیگری نسبت به این تعامل نگاه جدی داشته باشیم.

پرهیز از جدل

اعرافی افزود: قم در دهه‌های اخیر پیشگام مباحث و مطالعات تطبیقی میان ادیان و مذاهب بوده است. ما باید از درگیری دینی و مذهبی پرهیز کنیم. شعار اسلام و انقلاب اسلامی پرهیز از درگیری دینی و مذهبی است. ما جنگ و نزاع دینی و مذهبی را در هیچ نقطه عالم نمی‌پذیریم، ولی گفت‌وگو و بحث دینی و عقلی میان اندیشه‌های مختلف را می‌پسندیم.

وی در بخش دیگری از سخنانش ادامه داد: تحولات علمی و پژوهشی که امروزه در حوزه قم ایجاد شده، در بحث علوم اجتماعی و انسانی رقم خورده است. در همین راستا فناوری‌های پیشرفته باید در خدمت اهداف دینی قرار گیرد. قم پیشگام این حرکت بوده است و باید فناوری‌های جدید در قلمرو علوم اسلامی، تحقیق، تبلیغ و پژوهش به کار گرفته شود.

اعرافی در ادامه این مطلب افزود: البته نباید بروکراسی سنتی خود را رها کنیم. حوزه‌ای که پیش رو داریم، حوزه اجتماعی به معنی درست سیاسی است. انقلاب اسلامی از بطن حوزه و با تربیت امام خمینی به وجود آمده است. چنین واقعه‌ای در تاریخ سابقه نداشته است.

وی اظهار کرد: تنوع حوزه‌های پژوهشی در قم رقم خورده است و این شهر بیشترین تولید کتاب، مقاله و نشریات را پس از تهران داشته است. همچنین باید به مهارت‌های گوناگون توجه کنیم. اکنون 300، 400 رشته و گرایش در حوزه داریم و با آموزش‌های مهارتی و کاربردی، یک نظام جامع جدید در جامعه المصطفی ایجاد شده است.

حوزه در سطح بین‌الملل

اعرافی از بروز یک تحول بزرگ در قم و در قلمرو اقتضائات بین‌المللی یاد و اظهار کرد: بین‌المللی‌ترین حوزه علمیه در طول تاریخ شیعه، قم است. در جامعه المصطفی از 130 ملیت حضور دارند و چند هزار طلبه زبان‌دان داریم که آثار فراوانی را به 40 زبان ترجمه کرده‌اند. این موضوع شاخص‌های یک حوزه در سطح بین‌الملل است که در قم رقم خورده است.

وی از حوزه علمیه قم به عنوان یک ظرفیت تولید بالا یاد و بیان کرد: بخش قابل توجهی از این ظرفیت در قالب زبان فارسی محصور شده است. چند هزار اثر جدید در 40 سال اخیر تولید شده که به نیازهای جدید می‌پردازد و چکیده آنها در قالب 30 جلد به چاپ رسیده است. با گسترش زبان فارسی می‌توان این آثار را به تمام مراکز اسلامی در سراسر جهان رساند.