سرمایه انسانی کشور را به توسعه می‌رساند
گروه دانشگاه - معاون اول رئیس‌جمهور در آیین گرامیداشت یکصدمین سال تأسیس دانشگاه خوارزمی گفت: امروز راه عزت، سربلندی و اقتدار کشور در جهان فقط با شکوفایی و توسعه علم امکان‌پذیر است. سرمایه‌ای که کشور را به توسعه می‌رساند سرمایه انسانی است.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور، در آیین گرامیداشت یکصدمین سال تأسیس دانشگاه خوارزمی با گرامیداشت یاد همه نام‌آوران بزرگ این دانشگاه که نام برخی از آنها ذکر شد، اظهار کرد: خدمات علمی بزرگی در کشور انجام شده است. این نکوداشت‌ها می‌تواند فرصتی برای آسیب‌شناسی از عملکرد مهمترین رکن توسعه کشور، که آموزش عالی است، باشد و نیز برنامه‌ریزی برای آینده بلندمدت کشور بتواند انجام بگیرد تا کشور از این پشتوانه مهم برخوردار شود.
وی ادامه داد: اگر نگاهی به گذشته بیندازیم، می‌بینیم که ایران تاریخ پرفراز و نشیبی به خصوص در زمینه علمی داشته است. به گونه‌ای که یونسکو هم به این مسئله اقرار می‌کند و ایران جزء پرافتخارترین‌ها در زمینه علمی بوده است. اگرچه در دوره‌ای یک فاصله‌ای ایجاد شد و ایران از مسیر توسعه قدری عقب افتاد.
معاون اول رئیس‌جمهور گفت: باید به دوراندیشی دلسوزان و متفکرین کشور افتخار و آنها را تحسین کنیم؛ برای مثال یک زمانی امیرکبیر احساس کرد که این کشور به دارالفنون نیاز دارد و زمانی هم دارالمعلمین با انگیزه جدی در کشور تأسیس شد؛ در جهان مهمترین موضوعی که بر آن تأکید دارند تربیت معلم و آموزش است و این اصلی‌ترین جهت‌گیری برخی کشورها بعد از جنگ جهانی بود.
به گفته جهانگیری راه عزت، سربلندی و اقتدار کشور در جهان امروز تنها با شکوفایی و توسعه علم امکان‌پذیر است. این هم مطلوب و آرمانی و هم شدنی است. مسئله علم نه تنها در نگرش‌های دینی و فرهنگ ایرانی و اسلامی مورد توجه است، بلکه مهمترین پیام انقلاب بازگشت به خویشتن خویش است که همین توسعه علمی است.
وی گفت: ما استعدادهای علمی فراوانی داریم و این توان بالقوه‌ای برای توسعه کشور محسوب می‌شود. اشتباه است که مانند گذشته سرمایه و منابع طبیعی را مهمترین منابع و سرمایه‌های کشور بدانیم. سرمایه‌ای که کشور را به توسعه می‌رساند سرمایه انسانی است. این موضوع به برنامه‌ریزی و تامین منابع مالی و نیز به یک اراده سیاسی در حکومت نیاز دارد. دو دهه است که رهبر انقلاب پرچمدار توسعه علم و فناوری در کشور شده‌اند و بر همین اساس عملکرد دانشمندان کشور در دو دهه اخیر عملکرد قابل قبولی بوده است.
معاون اول رئیس جمهور افزود: در قرن ۲۱ شاهد اوج تحولات علم و فناوری در جهان هستیم. امروز گاهی تحولات فناوری در چند ماه به حدی سریع است که اگر دیر بجنبیم از همه مسائل عقب می‌مانیم. محرک اصلی پیشرفت و توسعه دانشگاه، مراکز آموزش عالی است. آن کانونی که می‌تواند ایران را همتا با دیگر کشورها پیش ببرد و نگذارد از چرخه عقب بیفتیم، مراکز آموزش عالی است. اگر به عزت و استقلال و دوام و بقای کشور فکر می‌کنیم، راهی جز تکیه به دانشگاه نداریم.
به گفته جهانگیری زنده بودن دانشگاه فی نفسه برای کشور مفید است. دانشگاه باید به منزله نهادی مستقل، مسئول، آرمان‌خواه و نهادی که قادر به پاسخگویی است مورد توجه دولت قرار بگیرد.
جهانگیری گفت: دانشگاه به منزله محمل وجود جامعه دانشمندان باید محلی برای استدلال و برخورد اندیشه‌ها و ارائه نقد و نظرات باشد. اگر از دانشگاه توقعاتی داریم، باید لوازم را هم برای این دانشگاه فراهم کنیم. نمی‌توانیم بگوییم این توقعات باشد، اما در اعطای لوازم مورد نیاز آنها تنگ‌نظری داشته باشیم.
معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه با بیان ملزومات مورد نیاز حرکت دانشگاه‌ها به سمت پیشرفت و توسعه افزود: نخست احترام گذاشتن به دانشگاهیان و فراهم‌کردن محیطی مناسب برای دانشجویان و اساتید برای اظهار نظر است. دیگر اینکه باید در همه مسائل کشور از روزمرگی فاصله بگیریم. در بین نهادهای کشور مهمترین نهادی که باید از روزمرگی فاصله بگیرد نهاد دانشگاه است. نکته دیگر آینده نگری است. دانشگاه باید بتواند جهت‌گیری علم و فناوری‌ها جهان را در 50 سال و 100 سال آینده پیش‌بینی کند که در چه جایگاهی است و بتواند متناسب با آنها خود را تجهیز کند.
باید جایگاه علم در جامعه کنونی ارتقا پیدا کند
وی افزود: باید جایگاه علم در جامعه کنونی ارتقا پیدا کند. صرف اینکه علم خوب است کفایت نمی‌کند. بخشی از بودجه‌ها در دولت باید به دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی تعلق بگیرد. باید به فرایند تولید دستاوردهای علمی فکر کنیم. باید باور کنیم که دانشگاه مبدأ و مرکز همه تحولات است. این آن چیزی است که امام هم به آن توجه و تأکید داشتند.
معاون اول رئیس‌جمهور گفت: امروز تقریباً در هیچ رشته و بخشی از کشور نیست که کارشناس مورد نیاز آن در کشور موجود نباشد. در رشته‌های صنایع پیشرفته کشور مانند نانو و بایو کارشناس و نیروهای تحصیل کرده‌ای که برون‌داد دانشگاه‌های کشور هستند به اندازه کافی وجود دارد. اگرچه نیازمند این هستیم که در ساختار آموزش عالی تحول و تغییرات اساسی به وجود بیاید. در شورای عتف که با حضور روسا و صاحب نظران برگزار می‌کنیم گاهی مشخص می‌شود در پژوهش دچار نواقصی هستیم و در تأسیس پارک‌های علم و فناوری ضعف داریم. اصلاح ساختار، روش‌ها و مدیریت دانشگاه‌ها باید مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: شرایط امروز کشور شرایط خطیر و دشواری است. آمریکایی‌ها بر کار ظالمانه خود علیه کشور اصرار دارند. در ماه‌های اخیر در دیدارها و جلسات مکرر که با رؤسا و اساتید دانشگاه‌ها بوده تلاش کردم این نکته را منتقل کنم که راه برون‌رفت از مشکلات در کشور است و در این زمینه دست نیاز به سمت دانشگاهیان دراز می‌کنیم. ما می‌توانیم از این مسیر سخت و دشوار با کمک دانشگاهیان عبور کنیم.
جهانگیری در پایان سخنان خود در این مراسم اظهار کرد: دانشگاه خوارزمی با پشتوانه یکصد ساله خود باید بیش از دیگران در این مسیر گام بردارد. هنوز دانشگاه و مدرسه مهمترین نهاد مورد اعتماد مردم در کشور هستند. اینها می‌توانند سرمایه‌های کشور را ارتقا دهند.
انتهای پیام
