انقلاب اسلامی ایران اهداف و آرمانهایی در زمینههای گوناگون از جمله در حوزه مسائل اقتصادی دارد که بررسی و آسیبشناسی میزان تحقق این آرمانها میتواند راهگشای برنامهریزیهای بعدی برای اقتصاد کشور باشد. یکی از بخشهای مهم در اقتصاد هر کشوری بیمه است. در کشور ما نیز در چهار دهه گذشته پیشرفتهای بسیاری در این حوزه و مخصوصاً در زمینه بیمه سلامت حاصل شده، اما همچنان اقدامات بیشتری را میتوان در زمینه توسعه بیمه انجام داد.
توجه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به بیمه
حجتالاسلاموالمسلمین مجید رضایی، عضو هیئتعلمی گروه اقتصاد دانشگاه مفید و عضو شورای فقهی بانک مرکزی، در گفتوگو با ایکنا، درباره دستاوردهای صنعت بیمه در چهار دهه پس از انقلاب اسلامی، اظهار کرد: در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به طور خاص به موضوع بیمه پرداخته شده به ویژه بیمه تأمین اجتماعی که جنبه اجتماعی دارد و اقشار مختلف کشور را دربرمیگیرد و در این سالها بسیار سعی شده که بیمه بتواند جایگاه واقعی خود را پیدا کند.
وی ادامه داد: باتوجه به اینکه جمعیت کشور از چهار دهه گذشته تاکنون تقریباً سه برابر شده است باید تلاش کرد که تعداد افراد برخوردار از بیمه به صددرصد برسد. در این زمینه به خاطر اطلاعات و آمار و امور زیربنایی مشکلاتی وجود دارد که به این هدف ضربه زده، اما در عین حال، بیمه کارمندان، روستاییان، رانندگان و اقشار دیگر از جمله بیمههای انجام شده است، در حالی که برخی از این اقشار حق بیمه را خودشان پرداخت نمیکنند، بلکه این حق بیمه را دولت از طرف آنها پرداخت میکند که اقدامی بسیار مهم و اساسی است.
ضرورت کاهش هزینههای بیمه سلامت
رضایی افزود: اگر همه مردم کشور تحت پوشش بیمه قرار بگیرند، کار بزرگی است و در طول سالیان گذشته میزان آن دائماً افزایش یافته است. اکنون دولت علاوه بر افراد شاغل، حتی افراد بیکار را هم به نوعی بیمه کرده است.
عضو شورای فقهی بانک مرکزی به بیمه درمانی اشاره کرد و گفت: در سالهای اخیر، علاوه بر بیمههای بازنشستگی و مانند آن، موضوع بیمه سلامت و بهداشت و درمان گستردگی زیادی پیدا کرد که این هم اقدامی مهم است و بودجه زیادی از سوی دولت را به خود اختصاص داده است. البته باید تلاش کرد که هزینه بیمه سلامت کاهش پیدا کرده و بخشی از آن به موضوع پیشگیری و بخشی به آموزش مردم اختصاص یابد.
بیمه حوادث غیرمترقبه پیشرفت چندانی نداشته است
وی بیان کرد: اگر این کار انجام شود، تداوم بیمه سلامت راحتتر است و هزینههای سنگینی را در پی نخواهد داشت. موضوع دیگر درباره انواع پوششهای بیمهای برای منازل است. چنین پوششهایی قبل از انقلاب نبود و بعد از انقلاب هم به میزان اندکی پیشرفت کرد. این در حالی است که ما کشوری زلزلهخیز هستیم که روی گسل قرار گرفته و حوادث طبیعی زیادی را شاهدیم؛ بنابراین باید همه خانهها، ساختمانها و اماکنی که ممکن است براثر سیل، زلزله یا حادثه دیگری از بین بروند بیمه شوند.
رضایی ادامه داد: البته اقداماتی هم در این حوزه انجام شده و از جمله بررسی صندوق بیمه حوادث غیرمترقبه در مجلس شروع شد اما هنوز نهایی نشده است و امیدواریم که به نتیجه مناسبی برسد. نکته دیگر در حوزه بیمه که باید به آن توجه کرد بیمه محصولات کشاورزی است که دولت این بیمه را برای کشاورزانی که درآمد آنها کاهش مییابد تعیین کرده است.
ضرورت یکسانسازی بیمهها
این کارشناس اقتصاد اسلامی با بیان اینکه بیمه امکان گسترش بیشتری را دارد، تأکید کرد: در زمینه بیمه عمر و بیمه حوادث غیرمترقبه در ابتدای کار هستیم. همچنین باید خدمات بیمه تأمین اجتماعی گسترش پیدا کند؛ به گونهای که دفترچه بیمه تأمین اجتماعی در هیچ جایی رد نشود و همه دستگاهها آن را بپذیرند.
عضو هیئتعلمی دانشگاه مفید افزود: موضوع مهم دیگری که تاکنون امکان آن فراهم نشده و امیدواریم خیلی زود مورد توجه قرار گیرد یکسانسازی در مجموعه بیمه است. در کشور بیمه لشکری، کشوری، صدا و سیما، بانک مرکزی، شرکت نفت و بیمههای دیگری را داریم که با هم متفاوتاند. بنابراین باید این بیمهها و خدمات آنها به یکدیگر نزدیکتر و تفاوت میان آنها برطرف شود. امیدواریم که در چند سال آینده به نتیجه خوبی دست یابیم.
بیمه مشکل شرعی ندارد
وی درباره ابعاد فقهی و شرعی بیمه تأکید کرد: خوشبختانه در کشورمان به هیچ وجه با مشکل و ایرادات شرعی در حوزه بیمه مواجه نیستیم و فقهای شیعه هم بیمه را تأیید کردهاند. قبول داریم که غَرَر از موانع معاملات است، اما بیمه را غرری نمیدانیم و معتقدیم به هیچ وجه مشکل شرعی ندارد و برای پوشش خطر و از بین بردن غرر ایجاد شده است، نه اینکه خودش خطری داشته باشد. در واقع این از اشتباهاتی است که برخی از علمای اهل سنت مطرح میکنند و خوشبختانه در کشور مشکلی در مورد بیمه وجود ندارد و حضرت امام(ره) هم بیمه را صحیح میدانستند و ابعاد مختلف آن را پذیرفته بودند.
عضو شورای فقهی بانک مرکزی در پایان درباره تکافل که در سایر کشورهای اسلامی وجود دارد گفت: اهل سنت به دنبال تکافل رفتند که البته از لحاظ شرعی مشکلی ندارد، اما هنوز قدرت جایگزینی با بیمه کنونی را پیدا نکرده است. اشکالی هم ندارد که تکافل در کشور ما شکل بگیرد، اما بیمه هم باعث مشکلی نمیشود.
انتهای پیام