تفسیر منظومم فی‌البداهه و موهبتی از اهل بیت(ع) است
گروه اندیشه ــ نویسنده تفسیر معنوی با بیان اینکه تفسیر منظومش فی‌البداهه بوده است می‌گوید: ما در مقدمه این مجموعه گفته‌ایم که «این قلم را آل یاسین داده است/ شکر حق از بای تا سین داده است».
حجت‌الاسلام و المسلمین محمدمهدی شیروی، نویسنده مجموعه آثار تفسیر معنوی در خصوص سوره‌های یوسف، نور و ابراهیم در گفت‌وگو با ایکنا؛ با اشاره به مشخصات کلی تفسیر معنوی اظهار کرد: ما با عنایت پروردگار و توجهات اهل بیت(ع) دو مجموعه در حال تهیه هستیم و در حدود ده سال است که روی آنها کار می‌کنیم. این دو مجموعه عبارت‌اند از تفسیر معنوی و هزاران فکر عمیق. هدف ما از این مجموعه پر کردن جای خالی این نوع بیان قرآن در جامعه انسانی است و به لحاظ اینکه هم اوقات فراغت جامعه انسانی باید در آینده تامین شود و نگاهی نو به مباحث قرآنی، دینی و معارفی ارائه شود این آثار تدوین شده است.
وی تصریح کرد: غرض این است که اقبال به دین در مجموعه انسانی بیشتر شود و از این‌رو در قالب شعر که قالب هنری است ارائه می‌شود و به لطف خدا 16 سوره از سور قرآن کریم را با شعر تفسیر کردیم که حدود باید صد هزار بیت شده است که سه مجلد آن منتشر و دیگر مجلدات در حال آماده‌سازی برای چاپ است و در این راستا در حال فعالیت هستیم.
شیروی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های مجموعه ما این است که بغیر از آنکه در جهان اسلام بی‌نظیر است، از حیث نحوه تولید هم بی‌نظیر است؛ یعنی تفسیری که بیان می‌شود، اقتباس از هیچ تفسیری نیست و به سبک نویی ارائه شده است.
وی افزود: ما حتی در ترتیب تفسیر هم مراعات مسائل گذشته را نکرده‌ایم که قرآن از اول به آخر و یا برعکس شروع شود و بنابر ضروراتی که مقدور نیست بیان شود، از وسط شروع کردیم.
شیروی در پاسخ به این پرسش که این دلایلی چه بوده است، گفت: دلایلش معنوی است، در واقع ما به گونه از محضر اهل بیت(ع) روزی‌خواری می‌کنیم و منتظریم نظر آنها در رابطه با تفسیر، هر چند به صورت مبهم برسد که چه کار باید بکنیم.
نویسنده این آثار تصریح کرد: ما مقدمه‌ای برای این اثر داریم که شاید خلاصه این مجموعه است و یک بیتش این است که «این قلم را آل یاسین داده است/ شکر حق از بای تا سین داده است» ویژگی این تفسیر این است که فی‌البداهه است و این طور نیست که به مقدمه و مطالعه آنچنانی نیاز داشته باشد و در واقع نوعی عنایت از طرف اهل بیت(ع) است، بنابراین به خاطر همین کتابی که ملاحظه می‌کنید سوره مبارکه ابراهیم و سوره یوسف و نور که در بازار است این‌ها در مجموع شاید بیش از 20 هزار بیت است، اما یک بیتش عقب و جلو و چک نویس و پاک نویس نشده و این نهایت توجه معنوی است و از این رو سبک خودش را دارد.
شیروی در پاسخ به این پرسش که آیا مراد شما از تفسیر معنوی، تفسیر عرفانی است؟ گفت: لزوما نه، ولی محور ما توحید است اگر محور عرفان را توحید بدانید، تفسیر ما عرفانی است چون هر جایش را باز کنید گویی ما دور توحید می‌گردیم.
وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه روش‌های تفسیری به عقلی، روایی و عرفانی تقسیم می‌شوند، آیا شما روش تفسیری جدیدی را مطرح کرده‌اید؟ بیان کرد: عرض شد که روش مخصوص خودمان است و سابقه ندارد و نه کمی و نه کیفی سابقه ندارد. نه از حیث شروع، نه ادامه و نه محتوا سابقه ندارد.
شیروی در خصوص اینکه با توجه به کشف و شهودی که انجام داده‌اید به نظر می‌رسد تفسیر شما با تفاسیر عرفانی قرابت دارد، گفت: من حتی نمی‌خواهم بگویم تفسیر عرفانی است برای اینکه تفسیر جایی دقیقا خانوادگی و اجتماعی است و در خصوص یک آیه در خصوص ازدواج در سوره نور بیش از 500 آیه سروده‌ام، یعنی هم به مسائل خانوادگی پرداخته‌ام، هم به مسائل اجتماعی، حتی روضه هم داریم و سبک کلی تفسیر از این نظر بی‌سابقه است و اگر کسی بخواهد در خصوص تفسیر قضاوت کند، می‌تواند تفسیر یک آیه را بخواند و بعد قضاوت کند و پراکنده نخواند که به اصل مطلب دست نخواهد یافت.
نویسنده این آثار در پاسخ به این پرسش که با توجه به تفاوت نظم و نثر، آیا تفسیر شما نیازمند تفسیر نیست، چون شعر است و نیاز به تفسیر دارد؟ گفت: سعی کرده‌ام از کلمات تخصصی و کلماتی که نشود در جمع خانواده و دوستان خواند استفاده نکنم که در همه محافل مخصوصا خانواده بتوان از آن استفاده کنند.
وی با بیان اینکه این تفسیر آسان سخت است، گفت: ظواهر این اثر آسان است اما محتوا سنگین است و در واقع این تفسیر در عین سادگی سخت است. مخاطب وقتی در تفسیر دقت می‌کند، می‌بیند لایه‌های دیگری در این تفسیر وجود دارد. این تفسیر هم برای بزرگسالان و هم نوجوانان مناسب است؛ روش قرآن را به کار برده‌ام که همه اقشار می‌توانند از آن استفاده کنند و تفسیر هم طوری است که همه اقشار بتوانند از آن استفاده کنند و تفاسیر معمولا این طور نیستند. یک نوجوان هم می‌تواند تفسیر را بفهمد و در واقع مخاطب هر سنی برداشت خود را می‌کند.
شیروی در خصوص اینکه شما در کنار ابیات توضحیاتی داده‌اید و به نظر می‌رسد شما با توجه به اینکه شعر تفسیر پذیر است خواسته‌اید آیات را نظم‌پذیر کنید و کاملا منظوم نیست و قسمت‌های غیر منظومی هم دارد، گفت: این فهرست برای تقریب به ذهن است، همه متن منظوم است، آن چیزی که شما می‌گویید فهرست تفصیلی است که فردی که جستجو می‌کند بتواند متن مورد نیاز خود را بجوید.
وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به این که هیچ متنی بی سابقه نیست، شما چه تفاسیری را مطالعه کرده‌اید و در واقع از کدام عالمان میراث اسلامی بیشتر بهره برده‌اید؟ گفت: من سالیان سال افتخار شاگردی علامه جوادی‌آملی را داشته‌ام و از اول تفسیر ایشان چند سال خدمت ایشان بودم و بعد از رادیو استفاده می‌کردم و از تفاسیر دیگر هم استفاده می‌کردم اما از وقتی قرار شد تفسیرم را بنویسم، دیگر چیزی را نخواندم و جمع‌بندی خودم بود را با عنایت خدا و اهل بیت(ع) به شعر در آوردم.
نویسنده این مجموعه آثار در پاسخ به این پرسش که یعنی شما آیه را خوانده، فهمیده و شعر گفته‌اید؟ بله، من فی البداهه تفسیر را نوشته‌ام، یعنی فکر نکرده‌ام.
وی در پاسخ به این پرسش که یک شعر را در ذیل یک آیه چطور می‌گویید؟ گفت: بستگی دارد که آیه چه باشد و من چقدر حوصله برای آن داشته باشم. برای مثال برخی از آیات یک جلسه است ما داریم که ذیل یک آیه 500 بیت گفته‌ام که معمولا دو سه جلسه طول می‌کشد. امیدوارم اشتباه برداشت نشود و ثقیل نباشد، این عنایتی است و من ادعایی به این تفسیر ندارم، اما اگر یک ساعت وقت بگذارم می‌توانم چهار صفحه در قطع A4 یعنی در حدود 120 بیت بدون غلط بسرایم.
شیروی در پاسخ به این که آیا شما قبل از این تفسیر شعر می‌گفتید یا شعر گرفتن را با تفسیر شروع کردید؟ گفت: مقداری پراکنده شعر می‌گفتم اما وقتی متوجه شدم که شاعرم، سعی کردم حتی یک بیت لهوی یا غیرمرتبط نگویم. ترجمه این تفسیر متعلق به آقای انصاریان است.
وی در پاسخ به این پرسش که فایده این تفسیر چیست و برای مثال وقتی من بخواهم تفسیر آیه 35 را بخوانم باید 100 بیت را مثلا بخوانیم، گفت: این را باید خواننده قضاوت کند، اما از مسلمات تفسیر ما این است که کافی است که فردی آن را باز کند و یک بیت را بخواند در این صورت آن را می‌برد.
شیروی در خصوص اینکه ممکن است کسی از شعر بدش بیاید، گفت: اتفاقا این طور نیست و کسی تقریبا از شعر بدش نمی‌آید. شعر وجه هنری دارد که هنر فطری انسان است و من تا به حال برخورد نکرده‌ام، اما اگر کسی این طور باشد از کم محتوایی و از لفظ تو خالی گریزان است، اما اگر معلوم باشد دوای درد، حکمت و تفسیر قرآن است، می‌خواند و لذت می‌برد و من ادعا می‌کنم اگر کسی تنها تفسیر یک آیه را بخواند نظرش مثبت خواهد بود و جذب این تفسیر شده و از آن استفاده خواهد کرد.
گفت‌وگو از میثم قهوه‌چیان
انتهای پیام
